Πώς μπορεί η Ε.Ε. να γίνει «κλιματικά ουδέτερη»;

climate earth

Επισημάνσεις του Κέντρου Προστασίας Καταναλωτή

Η Ευρωπαϊκή Ένωση στοχεύει να γίνει κλιματικά ουδέτερη έως το 2050. Αυτό σημαίνει ότι το ενεργειακό σύστημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να αντικαταστήσει τα ορυκτά καύσιμα με ανανεώσιμες πηγές. Την ίδια στιγμή, αυτό σημαίνει πως η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας πρέπει να γίνει πιο ευέλικτη ώστε οι ώρες αιχμής της κατανάλωσης να αντιστοιχούν στην προσφορά ενέργειας που θα παρουσιάζει διακυμάνσεις.

Η Ευρώπη, όμως, δε θα φτάσει την κλιματική ουδετερότητα ως το 2050, χωρίς την ευελιξία της κατανάλωσης από τα νοικοκυριά. Πώς μπορούμε οι καταναλωτές αλλάξουμε τις παραδοσιακές συμβάσεις μας προμήθειας ηλεκτρικού ρεύματος σε πιο ευέλικτες και τι προστασία χρειαζόμαστε; Πώς μπορούμε να προστατέψουμε την ιδιωτικότητα των ανθρώπων και να διασφαλίσουμε πως όλα είναι υπό έλεγχο;

1. Οι δυνατότητες των οικιακών καταναλωτών είναι σημαντικές. Οι κατοικίες, σήμερα, εκπροσωπούν γύρω στο 1/3 της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Για να επιτευχθούν οι κλιματικοί στόχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στη θέρμανση κατοικιών πρέπει να αυξηθεί στο 50-70% ως το 2050 και τα οχήματα πρέπει να γίνουν ηλεκτρικά στο 50-75% έως το 2050.

Τα προϊόντα που επιτρέπουν ευέλικτη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας, όπως οι δεξαμενές ζεστού νερού και οι αντλίες θερμότητας, θα μπορούσαν να βοηθήσουν τα νοικοκυριά να αλλάξουν τις πηγές της θέρμανσής τους, χωρίς να διακυβεύεται η άνεσή τους. Τα ηλεκτρικά οχήματα μπορούν επίσης, να παράσχουν ευελιξία. Φορτίζονται σε περιόδους χαμηλής ζήτησης και επιστρέφουν ηλεκτρική ενέργεια στο δίκτυο σε περιόδους υψηλής ζήτησης. Ωστόσο, τα νοικοκυριά ίσως να μην είναι ικανά να προσαρμόσουν την κατανάλωσή τους κάθε φορά που το σύστημα το χρειάζεται. Εδώ είναι
που συναντώνται η προσφορά και η ζήτηση, ενώνοντας πολλές μικρότερες μεμονωμένες μονάδες.

2. Τα νοικοκυριά μπορούν να αλλάξουν την κατανάλωσή τους με τα σωστά οικονομικά κίνητρα. Μία μελέτη από την Οργάνωση Καταναλωτών «Citizens Advice στο Η.Β.» δείχνει ότι οι καταναλωτές καταλαβαίνουμε την ανάγκη για ευέλικτη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας και είμαστε πρόθυμοι να κάνουμε κατάλληλες ενέργειες. Η μελέτη δείχνει, όμως, ότι οι καταναλωτές θα δεσμευτούμε μόνον αν έχουμε τις κατάλληλες οικονομικές απολαβές και επαρκή επίπεδα οικονομικής προστασίας μέσω μηχανισμών όπως τα ανώτατα όρια τιμών.

Τα οικονομικά οφέλη πρέπει να επιτρέπουν σε εμάς τους καταναλωτές να ανακτούμε γρήγορα την αρχική επένδυση για προϊόντα που πρώτα διευκολύνουν την ευέλικτη κατανάλωση και έπειτα πετυχαίνουν την εξοικονόμηση.

3. Τα νοικοκυριά είναι πρόθυμα να αναθέσουν τον έλεγχο της κατανάλωσής τους, σε τρίτους, εάν έχουν εγγυήσεις πως οι ανάγκες τους θα ικανοποιηθούν. Αυτοματοποιημένα προϊόντα και υπηρεσίες όπως η έξυπνη φόρτιση των ηλεκτρικών οχημάτων, μπορεί να βοηθήσει εμάς τους καταναλωτές να γλιτώσουμε χρήματα. Τα αυτοκίνητα φορτίζουν σε περιόδους χαμηλής ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, ως εκ τούτου οι καταναλωτές ωφελούνται από τις χαμηλότερες τιμές, συμβάλλοντας, έτσι στη σταθερότητα του συστήματος. Οι καταναλωτές θα αποδεχθούμε αυτά τα προϊόντα και τις
υπηρεσίες, εάν έχουμε εγγυήσεις ότι δεν υποβαθμίζονται η ικανοποίηση των αναγκών μας, η άνεσή μας και η ευκολία μας. Για παράδειγμα, θα ‘’αγκαλιάσουμε’’ την έξυπνη φόρτιση των οχημάτων εάν έχουμε μια εγγύηση ελάχιστης φόρτισης και εφόσον έχουμε τη δυνατότητα να προσδιορίσουμε μια συγκεκριμένη ώρα στην οποία θα έχει επέλθει η πλήρης φόρτιση.

4. Η ανάθεση ελέγχου δεν πρέπει να είναι υποχρεωτική και οι καταναλωτές πρέπει να έχουμε τη δυνατότητα να παρακάμψουμε τις αυτοματοποιημένες αποφάσεις.
Ένα από τα κύρια εμπόδια στην αποδοχή από εμάς τους καταναλωτές των αυτοματοποιημένων αποφάσεων που λαμβάνονται από έξυπνα προϊόντα και νέες ενεργειακές υπηρεσίες αποτελεί ο φόβος μας για μια πιθανή έλλειψη ελέγχου.

Οι καταναλωτές είμαστε πιο πρόθυμοι να βασιστούμε σε αυτοματοποιημένες αποφάσεις εάν αυτό δεν είναι υποχρεωτικό. Το κλειδί στην αποδοχή μας είναι να έχουμε την επιλογή να παρακάμψουμε εύκολα τις αυτοματοποιημένες αποφάσεις εάν έχουμε μία επείγουσα ή ιδιαίτερη ανάγκη. Για παράδειγμα, οι καταναλωτές μπορεί να έχουμε την ανάγκη να θερμάνουμε περισσότερο από τα συνηθισμένα δεδομένα το σπίτι μας, εάν έχουμε θέματα υγείας.

5. Αυστηρά πρότυπα ασφαλείας στον κυβερνοχώρο για συνδεδεμένα προϊόντα πρέπει να υπάρχουν. Ενώσεις καταναλωτών και μέλη της BEUC, όπως η Ένωση Καταναλωτών Βελγίου (Test-Achats) και η Ένωση Καταναλωτών Ηνωμένου Βασιλείου (Which?) κατέδειξαν προβλήματα σε πολλές έξυπνες οικιακές συσκευές. Οι έρευνές τους έδειξαν ότι οι χάκερς μπορούσαν εύκολα να έχουν πρόσβαση και να παίρνουν τον έλεγχο των συνδεδεμένων συσκευών σε λιγότερο από 4 ήμερες.
Αυτό δεν είναι μόνο επιζήμιο για εμάς τους καταναλωτές, αλλά ακόμα μπορεί να επιφέρει αυξημένα ρίσκα για το σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς οι συνδυασμένες επιθέσεις εναντίον ποικίλων προϊόντων μπορούν να οδηγήσουν σε διακοπές ρεύματος. Τα έξυπνα προϊόντα πρέπει να εγγυώνται την ασφάλειά τους και με το σχεδιασμό του και εξ ορισμού.

6. Τα θεμελιώδη δικαιώματά μας ως καταναλωτές στην προστασίας της ιδιωτικής μας ζωής και των δεδομένων μας, πρέπει να προστατεύονται. Δεδομένα από έξυπνους μετρητές, έξυπνες συσκευές και ηλεκτρικά αυτοκίνητα επιτρέπουν την διανομή νέων ενεργειακών υπηρεσιών οι οποίες μπορούν να επιφέρουν οφέλη σε εμάς τους καταναλωτές. Ωστόσο, μία έρευνα από την Which? Έδειξαν ότι πολλοί άνθρωποι ανησυχούν για το πώς οι εταιρείες χρησιμοποιούν τα δεδομένα τους.

Επίσης, οι καταναλωτές θα αποδεχτούμε τις νέες υπηρεσίες ενέργειας, όπως η έξυπνη φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων, μόνον εάν έχουμε διασφαλίσεις ότι οι πρακτικές της εταιρείας είναι ταυτόχρονα διαφανείς και νόμιμες.

 

eep logo