Συνέντευξη στο Portnet.gr
• Ο Πρόεδρος του ΝΑΤ περιγράφει την κατάσταση του Ταμείου και αναλύει τους τρόπους με τους οποίους μπορεί να ανακάμψει.
ΝΑΤ-Ναυτιλία-Πειραιάς είναι σχεδόν συνυφασμένα. Το Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο, η σύνταξη και η αξιοπρέπεια δηλαδή των απόμαχων ναυτικών,
έχει βέβαια την έδρα του σε ένα εμβληματικό νεοκλασικό κτήριο στην καρδιά του πρώτου λιμανιού της χώρας, δίπλα στο «σκιάχτρο» του Πύργου και απέναντι από την Αγία Τριάδα. Σε μια σοβαρή αντίφαση όμως με την επιβλητικότητα του μεγάρου, το ίδιο το ΝΑΤ φαντάζει ως «πληγή» στο σώμα της ελληνικής ναυτιλίας. Το άλλοτε πανίσχυρο ταμείο, με τις πολύ καλές συντάξεις, αγωνίζεται να σταθεί στα πόδια του.
Ο δικηγόρος Γιώργος Θεοτοκάς, νέος πρόεδρος του ΝΑΤ, περιγράφει στο Portnet.gr την κατάσταση που βρήκε και αναλύει τους τρόπους με τους οποίους φιλοδοξεί να καταφέρει να σταθεί ξανά στα πόδια του το Ταμείο των Ναυτικών
-Ποιες είναι οι μέχρι σήμερα εντυπώσεις σας και τα συμπεράσματά σας από το Ν.Α.Τ.;
- Το Ν.Α.Τ. όπως και όλα τα ασφαλιστικά Ταμεία, στηρίζεται πλέον στην κρατική επιχορήγηση κατά το μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού του. Ανεξάρτητα όμως από αυτό, πρέπει να καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να αυξήσουμε τη ροή πόρων από τις «κανονικές» πηγές του ταμείου που είναι κυρίως οι εισφορές των πληρωμάτων και των πλοιοκτητών. Βέβαια η συγκυρία είναι δύσκολη, κυρίως για την ακτοπλοΐα, που έχει πληγεί από την κρίση, λόγω της αύξησης της τιμής των καυσίμων και της μείωσης της επιβατικής κίνησης. Προσπαθούμε μαζί με το προσωπικό του Ταμείου που στην πλειοψηφία του είναι και εργατικό και κατηρτισμένο, να λειτουργήσουμε πιο συντονισμένα και πιο αποτελεσματικά, χρειαζόμαστε όμως μεγαλύτερη βοήθεια και από την κυβέρνηση, γιατί υπάρχει μεγάλη έλλειψη προσωπικού και μάλιστα εξειδικευμένου προσωπικού. Περιμένουμε να μετακινηθούν στο ΝΑΤ υπάλληλοι από τη διαδικασία της λεγόμενης κινητικότητας, κυρίως για την οικονομική υπηρεσία, που έχει και τις μεγαλύτερες ελλείψεις, αλλά και για τη νομική υπηρεσία, στην οποία, από τους οκτώ δικηγόρους που απασχολούνταν πριν από μερικά χρόνια, έχουν απομείνει μόνο δύο.
- Που αποδίδετε την πτώση των εσόδων του Ταμείου, που οδήγησε τα τελευταία χρόνια και σε αλλεπάλληλες μειώσεις των συντάξεων;
-Αναμφίβολα οφείλεται στη μεγάλη μείωση της ναυτικής απασχόλησης κατά την τελευταία εικοσαετία, κυρίως λόγω της μείωσης των πλοίων με ελληνική σημαία και στην συνακόλουθη αύξηση της απασχόλησης αλλοδαπών ναυτικών στην ελληνόκτητη ναυτιλία. Το γεγονός αυτό έχει μειώσει δραματικά τους ενεργούς ασφαλισμένους του Ν.Α.Τ. και έχει διαμορφώσει μία σχέση συνταξιούχων προς ενεργούς ασφαλισμένους 4,2/1. Για την ακρίβεια το Ταμείο έχει πλέον 72.000 συνταξιούχους και μόνο 17.000 ασφαλισμένους ενεργούς ναυτικούς. Βέβαια η αναλογία αυτή έχει σχέση με την ταμειακή διάσταση του ζητήματος, δηλαδή με τη ροή εισφορών, με την έννοια ότι 17.000 ασφαλισμένοι ναυτικοί που καταβάλλουν εισφορές υπάρχουν κατά μέσο όρο ανά κάθε συγκεκριμένη χρονική περίοδο στο Ταμείο, πλην όμως, με δεδομένο ότι η ναυτική απασχόληση διαρκεί κατά μέσο όρο 6-7 μήνες τον χρόνο, το σύνολο των ενεργών ασφαλισμένων που έχουν την ιδιότητα του ενεργού ναυτικού είναι σχεδόν διπλάσιο από τον παραπάνω αριθμό των 17.000 και ως εκ τούτου και η ουσιαστική, θα λέγαμε, αναλογία συνταξιούχων ναυτικών προς ενεργούς ναυτικούς είναι περίπου 2,5/1, η οποία επίσης είναι ιδιαίτερα προβληματική. Η επακριβής στατιστική καταγραφή στο θέμα αυτό δεν είναι εύκολη, με την έννοια ότι έχει να γίνει εκκαθάριση των ναυτολογίων από το έτος 2009 και αυτό είναι επίσης μία από τις δυσλειτουργίες του Ταμείου, που οφείλεται στην έλλειψη προσωπικού. Από τη στιγμή που το Ταμείο δεν μπορεί πλέον από μόνο του να σταθεί στα πόδια του, υφίσταται τις συνέπειες της εκάστοτε δημοσιονομικής πολιτικής που οδηγεί αναπόφευκτα σε μείωση συντάξεων. Πρέπει όμως να πούμε ότι οι συντάξεις του Ν.Α.Τ. που κάποτε θεωρούνταν προνομιακές, έχουν φτάσει πλέον με τις συνεχείς μειώσεις σε πολύ χαμηλά επίπεδα, αν ληφθεί υπόψη η δυσκολία και η ιδιαιτερότητα του ναυτικού επαγγέλματος. Για τον λόγο αυτό θα επιδιώξουμε να μην έχουμε άλλη μείωση συντάξεων, πέρα από αυτή που επιβλήθηκε από τις αρχές του 2013. Στον τομέα αυτό είμαστε αναγκασμένοι όλοι να λειτουργήσουμε αμυντικά και με δεδομένες τις δημοσιονομικές δυσκολίες, μπορούμε να πούμε ότι η μη περαιτέρω μείωση των συντάξεων θα είναι αναμφίβολα θετική εξέλιξη.
- Με αυτά τα δεδομένα που περιγράφετε, πιστεύετε ότι υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης της κατάστασης και νοικοκυρέματος του Ταμείου;
-Είναι σίγουρα παράτολμο σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία να υπόσχεται κανείς βελτιώσεις και να εξαγγέλλει σημαντικές αλλαγές. Αυτό που καλούμαστε πρώτα απ’όλα να κάνουμε είναι να διασφαλίσουμε όλα τα έσοδα του Ταμείου, συμπεριλαμβανομένης της κρατικής επιχορήγησης, ώστε να μην τεθεί σε καμία περίπτωση θέμα και νέας μείωσης συντάξεων. Τα έσοδα του ΝΑΤ από εισφορές μειώνονται σταδιακά κατά τα τελευταία χρόνια, λόγω της συρρίκνωσης της ναυτικής απασχόλησης που ανέφερα παραπάνω. Εμείς δεν μπορούμε να παρέμβουμε δραστικά στον τομέα αυτό, υφιστάμεθα αναπόφευκτα τις συνέπειες των διακυμάνσεων στην αγορά ναυτικής εργασίας. Αυτό όμως που μπορούμε να κάνουμε, είναι να επιδιώξουμε την καλύτερη εφαρμογή των ελεγκτικών μηχανισμών, για να περιορισθεί η εισφοροδιαφυγή και συγκεκριμένα να υπάρξουν πιο αυστηροί έλεγχοι για την πλήρη τήρηση της νομιμότητας ως προς την αριθμητική σύνθεση των πληρωμάτων των πλοίων και ως προς την αδήλωτη ναυτική εργασία, συμπεριλαμβανομένης και της παράνομης επανάληψης ναυτικού επαγγέλματος στην οποία προβαίνουν κάποιοι συνταξιούχοι ναυτικοί, χωρίς να τηρούν τις προβλεπόμενες διαδικασίες. Ελπίζουμε ότι δεν θα έχουμε στο προσεχές μέλλον και νέα μείωση της απασχόλησης, ώστε να μην υποστούμε σημαντική μείωση εσόδων από την μείωση της ροής εισφορών. Προς το παρόν ο προϋπολογισμός του Ταμείου για το 2013 εκτελείται κανονικά και δεν προβλέπεται να υπάρξει στο τέλος της χρήσης κανένα πρόβλημα.
Ο άλλος τομέας στον οποίο επιθυμώ να δραστηριοποιηθούμε και να οργανωθούμε καλύτερα, είναι η είσπραξη των βεβαιωμένων οφειλών προς το Ταμείο που ανέρχονται στα 100 εκατομμύρια ευρώ. Με την ενίσχυση και την καλύτερη οργάνωση της νομικής υπηρεσίας θα επιδιώξουμε την είσπραξη του μέρους των οφειλομένων που είναι εφικτό να εισπραχθούν, με αξιοποίηση όλων των δυνατοτήτων που προβλέπει ο νόμος.
Τέλος, ο τομέας στον οποίο μπορούμε να κινηθούμε επιθετικά και πιο συστηματικά, είναι η αξιοποίηση της μεγάλης ακίνητης περιουσίας του Ταμείου, η οποία σε ένα μεγάλο μέρος της παραμένει αναξιοποίητη. Το ΝΑΤ διαθέτει είκοσι ακίνητα μεγάλης αξίας στην Αθήνα και τον Πειραιά (κτίρια γραφείων και καταστημάτων, πολυκατοικίες, κεντρικά οικόπεδα κ.λ.π.) τα οποία με πιο ορθολογικές και συντονισμένες κινήσεις, μπορούν να αποφέρουν σημαντικά έσοδα για το Ταμείο, ιδιαίτερα αν οι διαδικασίες που θα δρομολογήσουμε συμπέσουν, όπως ελπίζουμε, και με μια σταδιακή ανάκαμψη της αγοράς ακινήτων.
-Έχει τεθεί θέμα για την παραχώρηση της περιουσίας του Ν.Α.Τ. προς το ΤΑΙΠΕΔ;
Μέχρι στιγμής δεν έχει τεθεί κανένα ζήτημα. Να διευκρινίσω ότι η περιουσία του Ν.Α.Τ. αποκτήθηκε με καταβολή τιμήματος τις εποχές που το Ταμείο είχε πλεονάσματα, με κανονικές συμβάσεις αγοραπωλησίας, ενεργώντας στη συγκεκριμένη περίπτωση το Ν.Α.Τ. ως «ιδιώτης». Δεν είναι συνεπώς η περιουσία του Ταμείου δημόσια περιουσία με την νομική έννοια του όρου, διότι η σχέση του Ν.Α.Τ. με τα ακίνητά του είναι σχέση ιδιοκτήτη, «κυρίου», όπως λέμε, με όρους αστικού δικαίου. Συνεπώς, η όποια παραχώρηση και πολύ περισσότερο, εκποίηση της περιουσίας του Ν.Α.Τ. μπορεί να γίνει μόνο με την οικειοθελή σύμπραξη του Ταμείου και με απόφαση του κυρίαρχου οργάνου του, δηλαδή του Διοικητικού Συμβουλίου του.
Θέλω ακόμη να τονίσω ότι στις προθέσεις μου δεν είναι να κάνουμε απλώς διεκπεραίωση των θεμάτων, αλλά ορθολογική διαχείρισή τους, με τους επωφελέστερους χειρισμούς και με εξάντληση όλων των δυνατοτήτων που υπάρχουν. Θα ήθελα επίσης να διευκρινίσω ότι η διαχείριση αυτή πρέπει να είναι πολιτική, με την έννοια ότι επιθυμώ το ΝΑΤ να παρεμβαίνει στις εξελίξεις με θετικό και εποικοδομητικό τρόπο, όχι μόνο με το να διεκδικεί ικανοποίηση αιτημάτων, αλλά και να προτείνει τεκμηριωμένες λύσεις και συγκεκριμένες ρυθμίσεις προς τα αρμόδια υπουργεία, στα θέματα που διαπιστώνουμε ότι υπάρχει ανάγκη.
