Πουλήθηκε για 8,9 εκατ ευρώ σπάνιος πίνακας του Λ.Σ.Λόουρι
Για 7,8 εκατομμύρια λίρες ή διαφορετικά 8,9 εκατομμύρια ευρώ πουλήθηκε σχεδόν πριν τρεις μήνες -την Τετάρτη 19 Οκτωβρίου- σε δημοπρασία στον οίκο Christie's το "Going to the Match" (σ.σ. πηγαίνοντας στον αγώνα) του ζωγράφου Λ.Σ Λόουρι, ο πιο διάσημος ποδοσφαιρικός πίνακας στην ιστορία, ζωγραφισμένος το 1953.
«Το ρολόι δείχνει 20:30 (σ.σ: ώρα Ελλάδας), ο δημοπράτης χτυπά το σφυρί. Τα κεντρικά γραφεία της Christie's στο δυτικό Λονδίνο είναι γεμάτα με συλλέκτες, κριτικούς και δημοσιογράφους. Στην αίθουσα υπάρχουν πλειοδότες που παίρνουν προσφορές μέσω τηλεφώνου. Μια τεράστια οθόνη που δείχνει τιμές σε οκτώ νομίσματα και ο πίνακας του Λόουρι, κρεμασμένος στα δεξιά της εξέδρας, βρίσκεται στο προσκήνιο» ανέφερε σε αφιέρωμά της η ιστοσελίδα "the athletic".
Οι άλλοι πίνακες για το ποδόσφαιρο
Έτσι κι αλλιώς, το ποδόσφαιρο σπάνια αποτελεί αντικείμενο καλών τεχνών.
«Υπάρχει σνομπισμός» λέει ο Μάικλ Σίμπσον, διευθυντής εικαστικών τεχνών στο Κέντρο Τεχνών Λόουρι. «Το καλλιτεχνικό κατεστημένο τείνει να υποστηρίζει περισσότερο τους καλλιτέχνες που ασχολούνται στην επιφάνεια με μεγαλύτερα, πιο βαθιά θέματα. Όμως, όποιος έχει περάσει από το ποδόσφαιρο ξέρει ότι το παιχνίδι είναι μια πλατφόρμα για κάθε συναίσθημα που υπάρχει. Είναι γεμάτο δράμα, είναι γεμάτο θλίψη, είναι γεμάτο αγαλλίαση» τονίζει.
Πάντως, η λίστα με τους πίνακες που απεικονίζουν το πιο δημοφιλές άθλημα στον κόσμο, μπορεί να μετρηθεί στα δάχτυλα του ενός χεριού.
Ο Γάλλος ιμπρεσιονιστής, Ανρί Ρουσό, ζωγράφισε το "The Football Players" το 1908, αν και οι φιγούρες μοιάζουν περισσότερο σαν να παίζουν ράγκμπι.
Επτά χρόνια αργότερα ο Ρώσος κονστρουκτιβιστής, Καζιμίρ Μάλεβιτς, δημιούργησε έναν αφηρημένο πίνακα με τίτλο "Painterly Realism of a Football Player", ενώ ο Γάλλος μεταπολεμικός καλλιτέχνης, Νικολά ντε Σταλ, εμπνευσμένος από έναν αγώνα μεταξύ Γαλλίας και Σουηδίας το 1952, δημιούργησε μια σειρά από πίνακες, ένας από τους οποίους πωλήθηκε για 20 εκατομμύρια ευρώ στον οίκο Christie's στο Παρίσι το 2019.
Υπήρξαν επίσης καλλιτεχνικές προσπάθειες μέσω ταινιών, όπως το "Zidane", όπου η 21st Century Portrait ακολούθησε τον Γάλλο ποδοσφαιριστή σε έναν αγώνα της Ρεάλ Μαδρίτης εναντίον της Βιγιαρεάλ, και ένα βίντεο 107 λεπτών με τον Ντέιβιντ Μπέκαμ να κοιμάται, που εκτέθηκε στη "National Portrait Gallery". Αλλά αυτά ασχολούνται περισσότερο με άτομα παρά με το ίδιο το παιχνίδι.
Η σπανιότητα τέτοιων έργων τέχνης είναι ο λόγος που η ζωγραφική του Λόουρι είναι τόσο πολύτιμη.
Αυτός δεν είναι ο μοναδικός αθλητικός πίνακας του γεννημένου στο Μάντσεστερ καλλιτέχνη - απεικόνισε επίσης κρίκετ, πρωτάθλημα ράγκμπι και άλλους ποδοσφαιρικούς αγώνες, αλλά θεωρείται ο καλύτερός του.
Η «γέννηση» του πίνακα "Going to the Match"
Το 1953, η Αγγλική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία (FA) ξεκίνησε έναν διαγωνισμό για τον εορτασμό των 90 χρόνων από την ίδρυσή της. Ο διαγωνισμός ονομαζόταν «Ποδόσφαιρο και Καλές Τέχνες». Ο Λόουρι, ο οποίος ήταν γιος προπονητή ποδοσφαίρου, εντόπισε μια ευκαιρία. Ο πίνακας που προέκυψε, το διάσημο "Going to the Match", κέρδισε το πρώτο βραβείο.
Απεικονίζει το «Μπέρντεν Παρκ», το τότε «σπίτι» της Μπόλτον, το οποίο βρισκόταν κοντά στο σημείο που ζούσε ο Λόουρι και ήταν ο τόπος μιας τρομερής καταστροφής επτά χρόνια νωρίτερα, όταν 33 θεατές έχασαν τη ζωή τους.
Στη ζωγραφιά δεν φαίνεται κάτι εντός γηπέδου, εκτός από τον αμυδρό υπαινιγμό ενός δοκαριού. Αντίθετα, ο Λόουρι έβαλε στο προσκήνιο τους οπαδούς που βιάζονται να πάνε προς τις εξέδρες, κάνουν ουρές στις εισόδους του γηπέδου και προσπαθούν να προστατευτούν από το κρύο. Στο βάθος διακρίνονται οι μύλοι και τα εργοστάσια της πόλης.
«Δεν έχει να κάνει καθόλου με το άθλημα που παίζεται» λέει ο Νίκολας Όρτσαρντ, δημοπράτης και επικεφαλής της σύγχρονης βρετανικής τέχνης στον οίκο Christie's, και συνεχίζει: «Τα πάντα έχουν να κάνουν με την ατμόσφαιρα, τον ενθουσιασμό, την προσμονή. Αυτοί οι πίνακες είναι σπάνιοι».
Ίσως ο Λόουρι εστίασε στους φιλάθλους, επειδή ήταν και ο ίδιος υποστηρικτής της Μάντσεστερ Σίτι.
Τα χέρια που... άλλαξε
Ο πίνακας δεν ήταν πάντα προσβάσιμος στο κοινό. Διατηρήθηκε ιδιωτικά για 23 χρόνια από το 1976, όταν ανήκε στο είδωλο των εφήβων της δεκαετίας του 1950, Τόμι Στιλ.
Αγοράστηκε το 1999 από την Ένωση Επαγγελματιών Ποδοσφαιριστών (PFA) υπό τη διοίκηση του διευθύνοντος συμβούλου, Γκόρντον Τέιλορ. Κόστισε 1.926.500 λίρες, που ήταν, εκείνη την εποχή, η υψηλότερη τιμή που «έπιασε» ένα σύγχρονο βρετανικό έργο τέχνης σε δημοπρασία.
Στη συνέχεια δόθηκε στην "Players Foundation", πρώην φιλανθρωπική οργάνωση της PFA, που πλέον αποτελεί ξεχωριστή οντότητα.
Από το 2000, το "Going to the Match" βρισκόταν αναρτημένο στο κέντρο Τεχνών Λόουρι, το οποίο φιλοξενεί τη μεγαλύτερη συλλογή έργων του ζωγράφου στον κόσμο. Ο δήμαρχος του Σάλφορντ, Πολ Ντένετ, ξεκίνησε μια εκστρατεία για να κρατήσει τον πίνακα στην πόλη, φοβούμενος πως μια δημοπρασία σημαίνει ότι θα μπορούσε να καταλήξει χιλιάδες μίλια μακριά. Αυτός ο φόβος έγινε μεγαλύτερος, όταν ο οίκος Christie's πήγε πρόσφατα τον πίνακα στο Ντουμπάι, ώστε να μπορεί να εκτεθεί σε πιθανούς αγοραστές.
Η δημοπρασία
Η δημοπρασία στον οίκο Christie's άρχισε την προγραμματισμένη ώρα της:
«Έχω 5 εκατομμύρια λίρες».
Μια έντονη φωνή φωνάζει από το πίσω μέρος του δωματίου: «5,5 εκατομμύρια λίρες».
«5,6 εκατομμύρια λίρες».
«5,7 εκατομμύρια λίρες».
«6 εκατομμύρια λίρες» λέει ένας πλειοδότης παίρνοντας τηλεφωνική εντολή.
«6,2 εκατομμύρια λίρες» είναι η άμεση απάντηση από μπροστά.
Λίγο πριν πέσει το σφυρί... ακούγεται:
«Έχω 6,3 εκατομμύρια λίρες».
«6,4 εκατομμύρια λίρες» έρχεται η άμεση απάντηση.
«6,6 εκατομμύρια λίρες».
Το σφυρί πέφτει...
Στα 6,6 εκατομμύρια λίρες πρέπει να προστεθούν χρεώσεις, ανεβάζοντας το συνολικό κόστος στα 7,8 εκατομμύρια λίρες.
Ποιος αγόρασε το "Going to the Match"; Οι αγοραστές έχουν το δικαίωμα να παραμείνουν ανώνυμοι και οι πλειοδότες στην αίθουσα ενδέχεται να εργάζονται για τρίτους, επομένως η ταυτότητά τους ενδέχεται να μην γίνει ποτέ γνωστή.
Σύμφωνα με το "The Athletic", το Κέντρο Τεχνών Λόουρι μπόρεσε να υποβάλει προσφορά χάρη σε μια καθυστερημένη δωρεά από το "The Law Family Charitable Foundation", το οποίο διαχειρίζεται ο Άντριου Λόου και η σύντροφός του, Τζο.
«Το μέρος έχει σημασία» είπε ο Λόου και πρόσθεσε: «Αυτός ο πίνακας του Λ.Σ. Λόουρι ανήκει στο Σάλφορντ και πρέπει να βρίσκεται σε κοινή θέα, κοντά στη γενέτειρά του, όπου εκπαιδεύτηκε και όπου έζησε».
Ο Λ.Σ. Λόουρι, ο οποίος πέθανε το 1976, πέρασε μεγάλο μέρος της ζωής του στο Σάλφορντ και το έργο του συνδέεται στενά με την πόλη.
