Αποστολή: Νότης Ανανιάδης
Ε, τώρα μη μου πει κανείς, άνω των 50, ότι δεν θυμάται το επαναστατικό τραγούδι της μεταπολίτευσης, το οποίο σε μουσική Θάνου Μικρούτσικου «πυρπολούσε» τα νιάτα μας, με τη φωνή της Μαρίας Δημητριάδη.
«Και στην Καντόνα σφάζουν ακόμα προλεταρίους ηρωικούς»…
Όταν λοιπόν στο πρόγραμμα της επίσκεψης στην Κίνα είδα ότι θα προσγειωθούμε μεν στο αεροδρόμιο της Guangdong, δηλαδή της Καντόνα αλλά θα μείνουμε στην Guangzhou παραξενεύτηκα.
Μέχρι που κατάλαβα επιτέλους ότι η Καντόνα είναι η περιφέρεια και η Κουαντζού απλώς πρωτεύουσα της.
Στην αυλή του Μουσείου της Όπερας της Καντόνα
Στην Καντόνα λοιπόν, έστω και για μιάμιση μέρα μόνο, αφού μία τροπική καταιγίδα κράτησε το αεροπλάνο μας καθηλωμένο στο Πεκίνο, περίπου για δύο ώρες, και μετά από μία πτήση με τόσες πολλές, συχνές και ισχυρές αναταράξεις που αντεδείκνυται για όσους φοβούνται τα αεροπορικά ταξίδια, προσγειωθήκαμε τελικά σώοι και ασφαλείς.
Πάει το μισό πρόγραμμα της επίσκεψης.
Και πάλι όμως βρίσκομαι στην ιστορική Καντόνα. Εδώ που εκτυλίχθηκαν ορισμένες από τις πιο σκοτεινές – αλλά και από τις πιο φωτεινές – σκηνές της σύγχρονης ιστορίας της Κίνας.
Μνήμες αποικιοκρατίας
Εδώ ήταν η καρδιά της αποικιοκρατίας. Εδώ ξεκίνησαν οι πόλεμοι του Όπιου, εδώ η αυτοκρατορική δυναστεία -στα τελευταία της- είχε παραδώσει στις ξένες αποικιοκρατικές δυνάμεις τις πλουτοπαραγωγικές πηγές και κυρίως τον έλεγχο του εμπορίου της αχανούς αυτής χώρας.
Η αρχιτεκτονική παραπέμπει ευθέως στην εποχή της αποικιοκρατίας
Εδώ ο Sun Yat Sen, ο ιδρυτής της Κουομιτάγκ ηγήθηκε της πρώτης επανάστασης ενάντια στον Αυτοκράτορα, αλλά και την διπλή αυτή εκμετάλλευση.
Εδώ αναδείχτηκε πολιτικά ο Μάο Τσε Τουγκ (αλλά και ο εθνικιστής, πλην όμως αντι- αποικιοκράτης Τσαγκ Λάι Σεκ). Και από εδώ ξεκίνησε η μετα-αυτοκρατορική Κίνα.
Αλλά αρκετά με την ιστορία.
Είπαμε είχαμε χάσει τη μισή μέρα και παραπάνω, τουλάχιστον προλάβαμε όμως την επίσκεψη στην περίφημη όπερα και το υπέροχο μουσείο της Όπερας της Καντόνα. Η ιστορία της πόλης αλλά και η ιστορία της κινέζικης μουσικής μαζεμένα, αρχειοθετημένα και υπέροχα εκτεθειμένα σε ένα παραδοσιακό συγκρότημα. Φωτογραφίες, σκηνικά, κοστούμια, πληροφορίες, σύντομες παραστάσεις και φυσικά αναλυτική εξήγηση για το πώς, ήδη από το 1400 περίπου Μ.Χ., η καντονέζικη όπερα αποτέλεσε την ψυχή της κινέζικης μουσικής και έτσι η πόλη έγινε το κέντρο της πολιτιστικής ζωής της χώρας.
Από παντού έρχονταν εδώ στην Καντόνα, στο Γουαντζού για να παίξουν, όχι ως επαγγελματίες, αλλά ως εραστές της τέχνης. Ερασιτέχνες δηλαδή, που τους άρεσε να προβάλλουν την τέχνη τους και να την απολαμβάνουν οι θεατές. Δεν είναι τυχαίο ότι αυτό το γεγονός είχε τόσο έντονα καταγραφεί στο κινεζικό συλλογικό υποσυνείδητο που το μουσείο της Όπερας της Καντόνα έχει ιδρυθεί εδώ το 1926!
Ομοιώματα ή αληθινοί ηθοποιοί;
Φωτογραφίες και πληροφορίες για μεγάλους σκηνοθέτες μεγάλους ηθοποιούς μεγάλες παραστάσεις μεγάλους μουσικούς και ένα εκπληκτικό άγαλμα του Sun Yet Sen, ενός διάσημου μουσικού και επαναστάτη που πατώντας πάνω στην πολιτιστική αυτή παράδοση ενέπνευσε τις εξεγέρσεις του λαου της Καντόνα του 1920 – θα μπορούσα να πει κανείς κάτι σαν τον δικό μας Μίκη Θεοδωράκη, αν και οι συγκρίσεις είναι απολύτως προσωπικές κι αυθαίρετες.
Όλα αυτά δε σε ένα υπέροχο κτιριακό συγκρότημα με λιμνούλες, παγόδες, αίθρια, μπαλκόνια από όπου αίφνης ξεπροβάλλουν και τραγουδούν ή παίζουν σκετσάκια ηθοποιοί!
Η ώρα περνάει, ο χρόνος μας πιέζει, έχει αρχίσει ξανά να βρέχει, η κλιματική αλλαγή έχει κάνει με τον τρόπο της και εδώ την παρουσία της. Μας λένε ότι οι βροχές άρχισαν πιο νωρίς από τις αρχές Μαΐου, ενώ θα έπρεπε να ξεκινήσουν στα μέσα Ιουνίου.
Στον προαύλιο χώρο. Έχει αρχίσει ξανά η βροχή…
Το πούλμαν μας μεταφέρει στο ξενοδοχείο το οποίο είναι χτισμένο στην αποικιοκρατική πλευρά της πόλης. Άλλωστε αυτό το ξενοδοχείο που σήμερα λέγεται Victory, πλήρως ανακαινισμένο και σύγχρονο πλέον με ωραία θέα στο ποτάμι, τον «μαργαριταρένιο ποταμό», όπως λέγεται, είχε χτιστεί στα μέσα της δεκαετίας του 1840 από μία αγγλική οικογένεια που είχε εγκατασταθεί εδώ και ήταν το πρώτο ξενοδοχείο αγγλικό ξενοδοχείο της πόλης. Τριγύρω είναι ευδιάκριτα τα όμορφα, σε αρχιτεκτονικό επίπεδο, σημάδια της αποικιοκρατικής εκείνης, μαύρης για τους ντόπιους, εποχής.
Η μέρα μας σήμερα θα τελειώσει με το επίσημο δείπνο που μας έχουν σε λίγο αξιωματούχοι της περιοχής. Ο Αναπληρωτής διευθυντής της επαρχίας της Καντόνα και μέλος του γραφείου εξωτερικών υποθέσεων και ο επίσης αναπληρωτής διευθυντής του Γραφείου Πληροφοριών της επαρχίας. Στο δείπνο μαθαίνω, μεταξύ άλλων, ότι οι τεράστιοι ουρανοξύστες που βλέπει κανείς στο κέντρο της Guangzhou καταλαμβάνουν δεκάδες χιλιάδες τετραγωνικά. Και θυμάμαι ότι ένας φίλος φωτογράφος , ο Δημήτρης Βρανάς μου έχει πει να μην ξεχνάω να κοιτάω και χαμηλά. Στις λεπτομέρειες, εκεί που κρύβεται πολλές φορές η ζωή ή κάποια όμορφα και όχι τόσο διαφημισμένα μυστικά των πόλεων.
Αυτό κάνω και αυτό θα κάνω και αργότερα, που θα νυχτοπερπατήσω στην όχι και τόσο τουριστική αλλά πιο σκοτεινή πλευρά της πόλης…
Αύριο: Η νύχτα στην Καντόνα