ESPO: Αναγκαίο το όραμα για τα λιμάνια!

rotterdam port prooptiki

Οι λιμένες της Ευρώπης μπορούν να αποτελέσουν στρατηγικό εταίρο για την επίτευξη της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας

Στις 9 Δεκεμβρίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε τη νέα στρατηγική της ΕΕ για την κινητικότητα με τίτλο “Sustainable and Smart Mobility Strategy – putting European Transport on track for the future”. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Θαλάσσιων Λιμένων (ESPO) χαιρετίζει τη φιλοδοξία της στρατηγικής κινητικότητας να επιτύχει τον στόχο της πράσινης συμφωνίας για τις μεταφορές με στόχο τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 90% ενώ παράλληλα εργάζεται για την επίτευξη μηδενικής ρύπανσης στον τομέα. O ESPO υποστηρίζει πλήρως την πρόθεση να καταστούν όλοι οι τρόποι μεταφοράς βιώσιμοι και να στραφούν προς πιο βιώσιμες λύσεις. O ESPO συμφωνεί σε μεγάλο βαθμό με την τεχνολογικά ουδέτερη προσέγγιση που ακολουθεί η Επιτροπή.

Οι λιμένες της Ευρώπης μπορούν να αποτελέσουν στρατηγικό εταίρο για την επίτευξη της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. O ESPO θεωρεί ότι το “zero-emission port” αποτελεί ενθάρρυνση των τρεχουσών προσπαθειών που καταβάλλουν ήδη οι λιμένες της Ευρώπης για να διευκολύνουν τη μείωση των εκπομπών και να συμβάλουν στην ενεργειακή μετάβαση της ευρωπαϊκής οικονομίας. Ο ESPO χαιρετίζει εν προκειμένω την αναγνώριση των λιμένων ως κόμβων καθαρής ενέργειας. Η ESPO ελπίζει ότι η αναγνώριση αυτή θα ακολουθηθεί από μια πιο συγκεκριμένη στρατηγική για την ενίσχυση των θαλάσσιων λιμένων σε αυτόν τον ρόλο. Μια τέτοια στρατηγική θα πρέπει να περιλαμβάνει τη στήριξη των απαραίτητων υποδομών και εγκαταστάσεων στους θαλάσσιους λιμένες για την προμήθεια και τη μεταφορά νέων πηγών ενέργειας, ιδίως υδρογόνου, αναγνώριση του ρόλου των αγωγών και γενικότερα ισχυρότερες συνέργειες μεταξύ των πολιτικών μεταφορών και ενέργειας.

Η δημιουργία λιμένα μηδενικών εκπομπών θα πρέπει να περιλαμβάνει τις κοινές και συνδυασμένες προσπάθειες όλων των ενδιαφερόμενων φορέων στον τομέα των μεταφορών, της βιομηχανίας και της ενέργειας στο οικοσύστημα των λιμένων. Δεδομένης της ποικιλομορφίας των ευρωπαϊκών λιμένων, ο ESPO πιστεύει ότι ο σχεδιασμός τομεακών χαρτών πορείας σε συνδυασμό με καλά εργαλεία παρακολούθησης και πιστοποίησης, όπως τα εργαλεία EcoPorts, και η ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών, είναι ο καλύτερος και πιο αποτελεσματικός τρόπος για την επίτευξη αυτού του στόχου.
Επιπλέον, η επίτευξη της φιλοδοξίας μηδενικών εκπομπών θα απαιτήσει σημαντικές ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις σε λιμένες και σχετικές υποδομές, οι οποίες δεν μπορούν να βαρύνει μόνο μεμονωμένες λιμενικές αρχές.

Οι λιμένες της Ευρώπης είναι ικανοποιημένοι που βλέπουν ότι οι θαλάσσιες μεταφορές μικρών αποστάσεων αναγνωρίζονται ως βιώσιμη επιλογή αλλαγής τρόπου μεταφοράς για τις μεταφορές εντός της Ευρώπης. Ο ESPO χαιρετίζει επίσης τα ορόσημα για την αύξηση των βιώσιμων τρόπων μεταφοράς (θαλάσσιες μεταφορές μικρών αποστάσεων και εσωτερικές πλωτές μεταφορές κατά 25% το 2030 (κατά 50% το 2050) και των σιδηροδρομικών εμπορευματικών μεταφορών κατά 50% το 2030 (100% το 2050)). Ενώ τα ορόσημα των σιδηροδρόμων και των εσωτερικών πλωτών οδών συνοδεύονται από ενθαρρυντικές πολιτικές, δεν προτείνονται μέτρα στήριξης για την ενθάρρυνση των θαλάσσιων μεταφορών μικρών αποστάσεων και των λιμένων στη στρατηγική. " Αύξηση του μεριδίου των θαλάσσιων μεταφορών μικρών αποστάσεων, η απλούστευση των κριτηρίων για τις θαλάσσιες αρτηρίες, η δημιουργία ισότιμων όρων ανταγωνισμού μεταξύ των θαλάσσιων και χερσαίων συνδέσεων και η αναγνώριση των θαλάσσιων λιμένων ως διασυνοριακών υποδομών είναι απαραίτητη.

Ο ESPO χαιρετίζει την πρόταση της Επιτροπής να υποστηριχθούν οι ουδέτερες ως προς τον άνθρακα επιλογές για προγραμματισμένα συλλογικά ταξίδια κάτω των 500 χιλιομέτρων στην ΕΕ. Εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη της για το γεγονός ότι η στρατηγική δεν λαμβάνει υπόψη τον τρέχοντα ρόλο και τις περαιτέρω δυνατότητες των ακτοπλοϊκών συνδέσεων ως βιώσιμη εναλλακτική λύση στις πτήσεις μικρών αποστάσεων και βιώσιμη επιλογή για την οικοδόμηση καλύτερα του τομέα του τουρισμού που έχει πληγεί σοβαρά. Τυχόν προγραμματισμένες επενδύσεις ΤΕΝ-Τα για την αναβάθμιση της απαραίτητης υποδομής θα πρέπει επίσης να εξετάζουν το δυναμικό των θαλάσσιων επιβατικών μεταφορών.

Αν και η ESPO χαιρετίζει την έκκληση της Επιτροπής για την ολοκλήρωση των ΤΕΝ-Τ, εκφράζει τη λύπη του για την αποκλειστική εστίαση στο χερσαίο δίκτυο, αγνοώντας τη θαλάσσια διάσταση και το ρόλο των θαλάσσιων λιμένων της Ευρώπης όσον αφορά την ενίσχυση της συνδεσιμότητας τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Ο ESPO ελπίζει ότι η επικείμενη αναθεώρηση των ΤΕΝ-Τ θα ακολουθήσει μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση, λαμβάνοντας υπόψη τον κεντρικό ρόλο των λιμένων στην επίτευξη ενός πολυτροπικού δικτύου υποδομών μεταφορών.

Ενώ η Επιτροπή έχει ως στόχο να καταστήσει το ευρωπαϊκό σύστημα μεταφορών ανθεκτικό, θεωρώντας ότι μια συντονισμένη ευρωπαϊκή προσέγγιση της δραστηριότητας συνδεσιμότητας και μεταφορών είναι απαραίτητη για την ενίσχυση της στρατηγικής αυτονομίας και ανθεκτικότητας της ΕΕ, η στρατηγική στερείται ενός ολιστικού οράματος για τον τρόπο ενίσχυσης του ρόλου των λιμένων ως κινητήρων ανάπτυξης και ανάκαμψης.

Τους τελευταίους μήνες, οι λιμένες της Ευρώπης έχουν αποδειχθεί απαραίτητοι για τη διασφάλιση της συνέχειας των αλυσίδων εφοδιασμού. Παράλληλα, τα λιμάνια αποδεικνύουν ανθεκτικότητα και ευελιξία όσον αφορά την προετοιμασία για την εφαρμογή του Brexit. Επιπλέον, εάν η Ευρώπη στοχεύει να καταστεί ο παγκόσμιος κόμβος συνδεσιμότητας, θα πρέπει να αγκαλιάσει τους θαλάσσιους λιμένες της ως μεγάλες πύλες για το εμπόριο, συνδέοντας την Ευρώπη με τον κόσμο. Επιπλέον, λαμβάνοντας υπόψη τον σημαντικό ρόλο τους ως πολυτροπικών κόμβων, βασικών κόμβων ενέργειας και συσπειρώσεων της βιομηχανίας, οι λιμένες αποτελούν μέρος της στρατηγικής υποδομής της Ευρώπης και θα πρέπει να υποστηριχθούν σε αυτόν τον ρόλο. Υπό το πρίσμα της ενίσχυσης της οικονομικής ανθεκτικότητας και της στρατηγικής αυτονομίας της Ευρώπης, η συνδεσιμότητα των λιμένων είναι καθοριστικής σημασίας και οι λιμενικές περιοχές μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη δημιουργία στρατηγικών αποθεμάτων, ως τόπος για την επανατοποθέτηση τομέων ή για νέες δραστηριότητες όπως η κυκλική οικονομία και η υπεράκτια.

eep logo