Ήδη, από την αρχαιότητα, ο Δρόμος του Μεταξιού ήταν το σημαντικότερο εμπορικό δίκτυο του τότε γνωστού κόσμου. Στην πραγματικότητα υπήρχαν δύο Δρόμοι του Μεταξιού, ενώ ο Μέγας Αλέξανδρος είχε οραματιστεί τρεις. Τον βόρειο, που περνούσε από την Βακτριανή, την Κασπία και την Μαύρη Θάλασσα. Τον κεντρικό, που ένωνε τις Ινδίες με τον Περσικό κόλπο, διαμέσου του Τίγρη. Και τον νότιο, ή θαλάσσιο δρόμο, που ένωνε την Άπω Ανατολή, τις Ινδίες και την Ερυθρά θάλασσα – προοπτικά δε και τη Μεσόγειο.
Από την Ιστορία γνωρίζουμε πως ήδη από τον 1ο αιώνα π.Χ. το εμπόριο στράφηκε προς τη θάλασσα για να αποφύγει τους κινδύνους στους χερσαίους δρόμους. Ο Ινδικός Ωκεανός έγινε ένας θαλάσσιος διάδρομος που συνέδεε τον Ρωμαϊκό κόσμο με τα λιμάνια της Ινδίας και τα παράλια της Κίνας. Έλληνες, Σύροι, αργότερα Άραβες έγιναν οι διαμεσολαβητές του εμπορίου της Κίνας με την Βενετία, την Ισπανία και την Πορτογαλία. Από τα λιμάνια Guangzhou (δηλαδή την Καντόνα), Quanzhou και Yanghou, τα κινέζικα πλοία ταξιδεύουν στον Περσικό κόλπο, την Ερυθρά και την Ανατολική Αφρική. Ο Μάρκο Πόλο, που επισκέφθηκε την Κίνα το 1275 και έμεινε εκεί 17 χρόνια, γράφει ότι η κίνηση στο λιμάνι του Quanzhou ήταν 100 φορές μεγαλύτερη από την κίνηση στο λιμάνι της Αλεξάνδρειας.
Πέρα από τα προφανή οικονομικά αποτελέσματα που είχε το εμπόριο σε όλο τον τότε γνωστό κόσμο, μέσω του Δρόμου (ή των Δρόμων) του Μεταξιού, υπήρξαν και σημαντικά παράπλευρα οφέλη. Το σημαντικότερο ίσως, ήταν η εμβάθυνση της πολιτιστικής ώσμωσης ανάμεσα στους λαούς της Ανατολής και της Δύσης. Και όλα αυτά, μιλώντας με τα τεχνολογικά δεδομένα της εποχής. Ακόμη και όταν ο γερμανός γεωγράφος Φερδινάνδος φον Ριχτχόφεν «βάφτισε», μόλις τον 19ο αιώνα τον διάδρομο αυτό «Δρόμο του μεταξιού», δεν μπορούσε να διανοηθεί καν τα τεχνολογικά άλματα της σύγχρονης εποχής. Και ως εκ τούτου, την ασύγκριτα μεγαλύτερη σημασία που έχει σήμερα ο «Δρόμος του Μεταξιού» για την διακίνηση εμπορικών αγαθών, βιομηχανικών προϊόντων, αλλά και άυλης πολιτισμικής κληρονομιάς μεταξύ Ανατολής και Δύσης.
Γεννήθηκα και μεγάλωσα στο μεγάλο λιμάνι του Πειραιά. Η γεωγραφική του θέση φέρνει την πόλη μου, αμέσως μετά το Σουέζ, να βρίσκεται στην αφετηρία ή τον τερματισμό αυτού του δρόμου. Η σημαντική από κάθε άποψη επένδυση της Λ.Δ της Κίνας στο λιμάνι του Πειραιά ενισχύει ακόμη περισσότερο τον γεωπολιτικό του ρόλο. Θα έλεγε κανείς ότι από εδώ ξεκινάνε ή εδώ καταλήγουν όλα, μεταξύ των δύο άκρων του Δρόμου.
Όταν λοιπόν ήλθε η ξαφνική πρόσκληση από το υπουργείο Εξωτερικών της Κίνας και την πρεσβεία της στην Αθήνα για ένα επαγγελματικό ταξίδι στην Κίνα, με επισκέψεις σε περίπου 12 πόλεις μέσα σε 15 μέρες, δεν χρειάστηκε να το σκεφτώ δυο φορές. Εκείνο που χρειάστηκε ήταν να βρω χρόνο μέσα στις μέρες αυτές να «στριμώξω» μια δημοσιογραφική ματιά ανάμεσα στις πολύ σημαντικές επαγγελματικές συναντήσεις κι επαφές του επίσημου προγράμματος.
Αν το κατάφερα και σε ποιον βαθμό, θα φανεί από την αποδοχή αυτού εδώ του ρεπορτάζ. Στα κείμενα και τις φωτογραφίες του «Γράμματα από την Κίνα» προσπάθησα να αποτυπώσω εικόνες, εντυπώσεις, εμπειρίες, χρώματα κι αρώματα από την αχανή αυτή χώρα…
Ν.Α.
