tram dhmotiko
Ελευθερο Βημα

Η «Αριστερά του Όχι» λέει «Ναι» στο Τραμ!
- Το «παραμύθι» των Ολυμπιακών (V)

Θυμάται και γράφει ο Νότης Ανανιάδης

Έγραψα παραπάνω για έργα υποδομών και θυμήθηκα μια ακόμη ανέκδοτη ιστορία. Συντάκτης της «Αυγής» από τα νιάτα μου είχα συνηθίσει την «φάμπρικα» των υπογραφών. Όταν κάτι δεν άρεσε «στο κίνημα» , αλλά κάποιες φορές άρεσε και έπρεπε να υποστηριχτεί, συγκεντρώνονταν υπογραφές. Καταγγελίας της «χ» παρέμβασης ή υποστήριξης της «ψ» λύσης. Κλασική μέθοδος, που αδιαφορούσε αν ένα συντριπτικό ποσοστό υπογραφών ήταν συνήθως των ίδιων προσώπων. (Άλλωστε και μετά τους Αγώνες συναντήσαμε αυτό το φαινόμενο όπου στην λίστα υπογραφών κατά του γηπέδου του Παναθηναϊκού στο Βοτανικό για να προστατευτούν οι …κορμοράνοι του Ελαιώνα έβρισκε κανείς πάνω – κάτω τις ίδιες υπογραφές κατά της αξιοποίησης του παλιού αεροδρομίου του Ελληνικού, που υποστήριζαν ότι κάποτε εκεί υπήρχε δάσος)…
Τέλος πάντως, τότε η «Αριστερά του Όχι», όπως σκωπτικά την αποκαλούσαμε κάποιοι ακόμη και μέσα στην «Αυγή», κυριαρχούσε. Όχι στο Μετρό, όχι, στην Αττική οδό, όχι στο «Ελ. Βενιζέλος», όχι στο «μπάζωμα» του Κηφισού, όχι στον κόμβο με τις αερογέφυρες στο Ν. Φάληρο και την σχεδιαζόμενη επέκταση τους προς το λιμάνι , την Δραπετσώνα και την Ιχθυαγορά του Κερατσινίου.Με δυο λόγια: όχι σε όλα. Και οι υπογραφές στα σχετικά ψηφίσματα πάντα σχεδόν οι ίδιες!
Εκτός… Εκτός από μία περίπτωση.
Σε κάποια συνέντευξη της Γιάννας Αγγελοπούλου και του Ντέιβιντ Όσβαλντ στο «Κάραβελ» κυκλοφόρησε ένα κείμενο με υπογραφές, το οποίο μάλιστα το Γραφείο Τύπου του «Αθήνα 2004» φρόντισε να διανεμηθεί στους διαπιστευμένους ολυμπιακούς συντάκτες. Το κείμενο υπέγραφαν οι «συνήθεις ύποπτοι» του όχι. Μόνο που αυτή την φορά έλεγαν ναι! Κι όχι μόνο αυτό, αλλά εξέφραζαν και την αγωνία τους για το αν επρόκειτο να τηρηθούν τα χρονοδιαγράμματα και να είναι έτοιμο στην ώρα του να λειτουργήσει το …Τραμ! Η «Αριστερά του Όχι» έλεγε για πρώτη φορά ένα «Ναι». Κι ας επρόκειτο τελικά για το πιο αμφιλεγόμενο έργο. Χρόνια μετά οι ίδιοι άνθρωποι έλεγαν ότι εννοούσαν ένα … άλλο Τραμ – ίσως κατά το σύνθημα της επόμενης δεκαετίας «ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός» – πλην όμως παραδέχονταν επί της ουσίας ότι οι Αγώνες ήταν μια μοναδική ευκαιρία να υλοποιηθεί και να επαναλειτουργήσει στην Αθήνα το Τραμ και πανηγύριζαν παρότι η διαδρομή ήταν προβληματική. Η απόλυτη ιδεοληψία: Το Τραμ είναι καλό, η διαδρομή είναι λάθος, αλλά ας λειτουργήσει έστω στην λάθος διαδρομή γιατί αλλιώς δεν θα λειτουργήσει ποτέ. Προφανώς δεν καταλάβαιναν, ίσως δεν έχουν καταλάβει ακόμη, ότι με την τακτική τους δικαίωναν όσους ρεαλιστές έλεγαν ότι τα έργα υποδομών που είχε πια επιτακτική ανάγκη το πολεοδομικό συγκρότημα της Αττικής, μόνο υπό την πίεση ενός «εξωτερικού παράγοντα», όπως ήταν η διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας θα μπορούσαν να γίνουν.
Δεν ξέρω αν αποτελεί σύμπτωση, αλλά προς το Φθινόπωρο του 2003 ο Ντένις Όσβαλντ ( ο «επιθεωρητής» της ΔΟΕ που λέγαμε) εστίαζε την αγωνία του και τις παρατηρήσεις του πλέον σε δυο μόνο σημεία. Το αν θα είναι έτοιμο το στέγαστρο Καλατράβα στο Ολυμπιακό Στάδιο και το αν θα λειτουργήσει το Τραμ. Μέχρι και για πόσα βαγόνια θα λειτουργούν και την πιθανότητα ενοικίασης κάποιων ακόμη είχε αναφερθεί σε μια συνέντευξη του…

Όταν η «Κυρία» δεν ξεχνά…

Μ’ αυτά και με εκείνα καθώς μπαίνουμε στο 2004 η πόλη είναι έτοιμη να υποδεχθεί τους Αγώνες. Για την ακρίβεια οι πολίτες της είναι έτοιμοι – κι αυτό έχει την μεγαλύτερη σημασία. Το κίνημα του Εθελοντισμού πάει απρόσμενα καλά σε μια χώρα χωρίς καμιά ιδιαίτερη παράδοση στον τομέα αυτόν. Αλλά πέρα και από τους εθελοντές που είναι έτοιμοι να προσφέρουν επί του πεδίου, νοιώθουμε όλοι κατά κάποιον τρόπο εθελοντές. Ο Έλληνας οδηγός που σταματάει με το ζόρι στο κόκκινο και δεν ξέρει για τι υπάρχει το stop στις διασταυρώσεις τώρα προσπαθεί με ευλαβική προσοχή να μην μπει στις «ολυμπιακές λωρίδες», που προορίζονται για την ταχεία και ασφαλή μετακίνση μελών των ολυμπιακών αποστολών. Ξαφνικά ο ελληναράς έχει γίνει πειθαρχημένος γερμανός. Βοηθά βέβαια κι η λειτουργία των υποδομών. Είχα πάντα δυο επιλογές να ανέβω την Πεντέλη σους γονείς μου από τον Πειραιά. Μέσω της Κηφισίας ( «μέσα από την Αθήνα» όπως λέγαμε) ή μέσω εθνικής (από το «ποτάμι») και στροφή προς Νέα Κηφισιά κλπ στο ύψος της «πίτσας με το μέτρο», για τους παλιότερους. Μια με μιάμιση ώρα διαδρομή κατά την διάρκεια της ημέρας, ανάλογα την κίνηση. Με την λειτουργία της Αττικής Οδού η διαδρομή γίνεται σε λιγότερο από μισή ώρα – μιλάμε για πριν 20 χρόνια, μην κάνουμε συγκρίσεις με την σημερινή κατάσταση.
Έχω ανέβει στη Νέα Ιωνία για κάποια δουλειά, ίσως να πάρω την διαπίστευση μου για τους Αγώνες, αν θυμάμαι καλά. Από τις προηγούμενες ημέρες έχω ζητήσει ένα ραντεβού με την Γιάννα Αγγελοπούλου. Όχι, για μια τυπική συνέντευξη (πάντα τις βαριόμουν), αλλά για μια συζήτηση σχετικά με την τελική ευθεία της προετοιμασίας πριν την έναρξη. Με δέχεται στο γραφείο της φορώντας ένα πολύ όμορφο κίτρινο φόρεμα, που επισημαίνω ότι της «πάει» για να ανταποκριθεί με ένα χαμογελαστό «ευχαριστώ» που αντανακλά την αναμενόμενη γυναικεία φιλαρέσκεια. Ήταν σχεδόν 12 το μεσημέρι. Μου προσφέρει ένα Cohiba, η ίδια ήδη κάπνιζε ένα. Κι ενώ συνήθως κατ’ ιδίαν με αποκαλούσε Νότη ( εγώ πάντα την αποκαλούσα Κυρία πρόεδρε ή σκέτο κυρία), τώρα με αιφνιδιάζει με μια ερώτηση, περισσότερο τοποθέτηση, στον πληθυντικό :
«Φαντάζομαι δεν δυσκολευθήκατε σήμερα να έλθετε από τον Πειραιά» ;
Η ελάχιστα κρυμμένη ειρωνεία στον τόνο της φωνής της και την επιλογή του πληθυντικού είναι καλά στοχευμένη. Τελικά όταν θέλει η πρόεδρος του «Αθήνα 2004» δεν ξεχνάει. Στην προκειμένη περίπτωση δεν είχε ξεχάσει ότι σε μια συνέντευξη απολογισμού μιας από τις «επιθεωρήσεις» της Συντονιστικής Επιτροπής, πριν κανένα χρόνο, ενώπιον του Ντ. Όσβαλντ την είχα ρωτήσει τι γίνεται με τους οδικούς άξονες , σημειώνοντας πως μου είχε πάρει μιάμιση ώρα να φτάσω από τον Πειραιά στη Νέα Ιωνία. Η αλήθεια είναι ότι και εκείνη την μέρα είχα δυσκολευτεί με το μποτιλιάρισμα να φτάσω στα γραφεία του «Αθήνα 2004», αφού η Αττική Οδός θα λειτουργούσε τελικά μόλις στις 24 Ιουνίου του 2004, σχεδόν ενάμιση μήνα πριν την Τελετή Έναρξης, αλλά η βελτίωση ήταν αισθητή.
Ναι, γινόμασταν, είχαμε γίνει κάτοικοι μιας άλλης πόλης, μιας άλλης χώρας.
Ναι, η επιτυχία των Αγώνων μας χαμογελούσε…

Συνεχίζεται…