Προοπτική και οφέλη από τα μεγάλα επενδυτικά έργα

korkidis vasilis new

του Βασίλη Κορκίδη*

Η πορεία του τρίτου τριμήνου του έτους δημιουργεί προσδοκίες για επιστροφή σε θετικό πρόσημο στην οικονομία το 2021 και φιλόδοξους στόχους ανάκαμψης. Αρκετές σημαντικές επενδύσεις προχωρούν με αποφασιστικά βήματα, συμπεριλαμβανομένης της εμβληματικής ανάπλασης στην παραλία στο Ελληνικό, στη γραμμή 4 του μετρό της Αθήνας και στο πανελλαδικό δίκτυο ευρυζωνικής διασύνδεσης. Η κυβέρνηση σκοπεύει την περίοδο 2022-2025 να επιτύχει ετήσιους ρυθμούς ανάπτυξης κατά μέσο 4% για να στηρίξει τη μεσοπρόθεσμη δημοσιονομική στρατηγική της, προσελκύοντας ιδιωτικές επενδύσεις στην ενέργεια και τις ΑΠΕ, τις μεταφορές και τα logistics, την αγροδιατροφή και τη τυποποίηση, τις λιμενικές και ναυπηγοεπισκευαστικές δραστηριότητες.

Το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων ξεκίνησε το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης της περιόδου 2021-2025 με προϋπολογισμό 10 δις ευρώ χρηματοδοτούμενο από ιδίους πόρους, ενώ δρομολογεί την απλοποίηση των διαδικασιών έγκρισης ώστε τα επενδυτικά έργα να πληρούν τα κριτήρια επιλεξιμότητας για να λάβουν τις απαραίτητες εκκαθαρίσεις και να αποσυνδεθούν εγκαίρως από γραφειοκρατικές διαδικασίες. Το νομοσχέδιο που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση για στρατηγικές και εμβληματικές επενδύσεις, εκτός από φοροαπαλλαγές, σταθερό φορολογικό συντελεστή για 12 έτη, ταχεία αδειοδότηση και χωροθέτηση, προβλέπει για πρώτη φορά κεφαλαιακές μορφές ενισχύσεων με επιχορήγηση σε μετρητά, επιδότηση μίσθωσης και κόστους απασχόλησης.

Ταυτόχρονα ενισχύονται και επικαιροποιούνται διατάξεις του Αναπτυξιακού νόμου, του 2016, ώστε να βελτιωθούν τα κίνητρα και να ταυτίζονται οι μορφές ενισχύσεων. Η μεσοπρόθεσμη δημοσιονομική στρατηγική της Ελλάδας συνεπάγεται μια επιστροφή σε μια ισχυρή ανάπτυξη με εξασφάλιση ενός ελκυστικού επενδυτικού κλίματος, που θα προσθέσει 50 δις ευρώ στο ελληνικό ΑΕΠ έως το 2025. Το Υπουργείο Οικονομικών θέλει να επιτύχει σταθερούς ετήσιους ρυθμούς ανάπτυξης και να επαναφέρει το κατά κεφαλήν ΑΕγχΠ της Ελλάδας στο 95% του μέσου όρου της ΕΕ που ήταν το 2009 και έχει υποχώρησε στο 64% του μέσου όρου της ΕΕ με βάση την αγοραστική δύναμη του 2020, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat, που δείχνουν την επίδραση της πανδημίας στη χρηματοπιστωτική κρίση.

Στις πιο σημαντικές επενδύσεις σε εξέλιξη είναι αυτή του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης που έχει προσκαλέσει δεσμευτικές προσφορές για το έργο Ultra-Fast Broadband (UFBB), μία από τις μεγαλύτερες συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα στην Ευρώπη με προϋπολογισμό 870 εκατ. ευρώ. Ο στόχος του έργου, το οποίο αποτελεί μέρος του σχεδίου ψηφιακού μετασχηματισμού της κυβέρνησης, είναι να δημιουργήσει 750.000 συνδέσεις στο Διαδίκτυο υψηλής ταχύτητας στα 100 Mbps, με δυνατότητα αναβάθμισης σε 1Gbps, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του σχεδίου της ΕΕ «Συνδεσιμότητα για μια Ευρωπαϊκή Εταιρεία Gigabit».

Σημαντική ήταν η υπογραφή της συμφωνίας για τη μεταφορά της «Ελληνικόν ΑΕ» στην Lamda Development, που ουσιαστικά σηματοδοτεί την έναρξη της μεγαλύτερης ιδιωτικής επένδυσης στην Ελλάδα. Το έργο αστικής ανάπλασης του Ελληνικού αναμένεται να αποφέρει επενδύσεις 8 δις ευρώ και να δημιουργήσει 75.000 μακροπρόθεσμες θέσεις εργασίας, προσθέτοντας 2,4% στο ελληνικό ΑΕΠ.

Ο φορέας εκμετάλλευσης σιδηροδρομικών υποδομών ΕΡΓΟΣΕ ολοκλήρωσε τη φάση ΙΙ του Εμπορευματικού Κέντρου στο Θριάσιο, ανοίγοντας το δρόμο για να γίνει ο πρώτος ολοκληρωμένος κόμβος εφοδιαστικής στην Ελλάδα. Το έργο, που έχει προϋπολογισμό 60,2 εκατ. ευρώ, θα ενσωματώσει τους διάφορους κλάδους του σιδηροδρομικού δικτύου και θα το συνδέσει με το λιμάνι του Ικονίου, το Διεθνές Αεροδρόμιο Αθηνών και το οδικό δίκτυο. Η EΡΓΟΣΕ επίσης πρόκειται να προκηρύξει διαγωνισμό έργων δικτύου αξίας 4 δις ευρώ και σχεδιάζει έξι μεγάλα στρατηγικά έργα που έχουν σχεδιαστεί για την αναβάθμιση του υφιστάμενου σιδηροδρομικού δικτύου και τη βελτίωση των συνδέσεων με άλλους τρόπους μεταφοράς, θέτοντας τα θεμέλια για την Ελλάδα να γίνει περιφερειακός κόμβος μεταφορών.

Η συμφωνία για την κατασκευή της γραμμής 4 του μετρό της Αθήνας συνήφθη μεταξύ της Αττικό Μετρό ΑΕ και της κοινοπραξίας Avax-Ghella-Alstom, ένα έργο προυπολογισμού 1,2 δις ευρώ που θα προσθέσει 13 χλμ τροχιάς και 15 νέους σταθμούς στο δίκτυο, ενώ θα χρειαστούν οκτώ χρόνια για να ολοκληρωθεί.

Η παραχώρηση για 35 έτη της Εγνατίας Οδού απονεμήθηκε στην κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ - ΑΙΓΙΣ με το ελληνικό δημόσιο να λαμβάνει προκαταβολή 1,49 δις ευρώ και 7,5% του ακαθάριστου εισοδήματος ετησίως, ενώ η νικήτρια κοινοπραξία συμφωνεί να πραγματοποιήσει νέα κατασκευή αξίας τουλάχιστον 420 εκατ. ευρώ και συντήρηση αξίας 1,5 δις ευρώ. Η τιμή θέτει ένα νέο ρεκόρ για το ταμείο ιδιωτικοποιήσεων, ξεπερνώντας τα 1,2 δις ευρώ που κατέβαλε η Fraport για 14 από τα περιφερειακά αεροδρόμια της Ελλάδας.

Η ιδιωτικοποίηση των υποδομών της ΔΕΠΑ εισέρχεται στο τελικό της στάδιο με την εξέταση των οικονομικών προσφορών. Οι δύο υποψήφιοι έχουν ήδη υποβάλει τεχνικές προτάσεις, η Italgas και ο τσεχικός ενεργειακός όμιλος EPH, με τον προτιμώμενο πλειοδότη να αναμένεται να ανακοινωθεί από το ΤΑΙΠΕΔ εντός του Σεπτεμβρίου.

Πέραν τούτων ο ευρύτερος Πειραϊκός χώρος προσδοκά στην αναζωογόνηση της «ναυπηγικής τρίαινας» που σχηματοποιούν οι τρεις μεγάλες ναυπηγικές μονάδες του Σκαραμαγκά, της Ελευσίνας και της Σύρου. Το γεγονός ότι στο ναυπηγείο της Σύρου τοποθετήθηκε επενδυτικά η ΟΝΕΧ με τα μέχρι τώρα αποτελέσματα από την επαναδραστηριοποίηση του ναυπηγείου να είναι εξόχως σημαντικά, δείχνει, ότι υπάρχει σημαντικό πεδίο για την ανάπτυξη του τομέα, ενώ ιδιαίτερα ενθαρρυντικό αποτελεί και το γεγονός, ότι και τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά προσέλκυσαν το επενδυτικό ενδιαφέρον με την ανάληψή τους μάλιστα από τον εφοπλιστή κ. Γ. Προκοπίου. Προσδοκούμε να υπάρξει ευτυχής κατάληξη και για το ναυπηγείο της Ελευσίνας, ευελπιστώντας στην ανάπτυξη συνεργιών. Μην ξεχνάμε ότι στον ιστό της ναυτιλίας δραστηριοποιούνται εκατοντάδες επιχειρήσεις όλων των μεγεθών με συναφές προς τις ναυπηγοεπισκευές αντικείμενο, οι οποίες και αναμένουν το «έναυσμα» για να αναπτυχθούν και αυτές την «επόμενη ημέρα» από μία μακρά περίοδο «τελματωμένου» κύκλου εργασιών λόγω της «απουσίας» των μεγάλων ναυπηγικών μονάδων.

Αξίζει να σημειώσουμε τέλος και τον ρόλο των λιμανιών στην προσέλκυση επενδύσεων. Μέχρι σήμερα η επιτυχείς τοποθετήσεις στα λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης έχει ανοίξει τους ορίζοντες για την προσέλκυση επενδύσεων και σε άλλα λιμάνια στρατηγικής σημασίας. Ήδη είναι γνωστά, στα υπουργεία Ναυτιλίας, Ανάπτυξης και Οικονομικών, τα «σχήματα» που έχουν εκδηλώσει επενδυτικό ενδιαφέρον για τα λιμάνια της Αλεξανδρούπολης, της Καβάλας, της Ηγουμενίτσας και του Ηρακλείου Κρήτης. Ο λιμενικός τομέας για την προσέλκυση επενδύσεων δεν περιορίζεται μόνο στα κομβικής σημασίας λιμάνια, αλλά και την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων του yachting που έχει προκαλέσει το επενδυτικό ενδιαφέρον για ανάπτυξη μαρινών στη νησιωτική Ελλάδα.

Εν κατακλείδι η Ελλάδα δεν είναι τυχαία ο πιο δημοφιλής προορισμός επενδύσεων, αφού έχει αναδείξει στο διεθνές, και όχι μόνο, επενδυτικό κοινό ένα ευρύ πεδίο για επενδύσεις σε τομείς της οικονομίας. Με δεδομένο ότι η παρούσα κυβέρνηση, παρά τις επιπρόσθετες προκλήσεις για την οικονομία από την σοβούσα κρίση της πανδημίας, χειρίστηκε επιτυχώς και συνεχίζει με συνέπεια το μεταρρυθμιστικό της έργο με στόχο την συνεχή βελτίωση εκείνων των παραμέτρων που θα καταστήσουν έτη περαιτέρω θελκτική τη χώρα μας για επενδύσεις. Προσωπικά, πιστεύω πως οι επενδύσεις από εγχώρια επιχειρηματικά σχήματα, αποτελεί το μεγαλύτερο κίνητρο, δίνει τα περισσότερα οφέλη και κάνει τη καλύτερη διαφήμιση για τη χώρα μας, αφού αποδεικνύει την εμπιστοσύνη μας στη προοπτική της ελληνικής οικονομίας.

*Άρθρο προέδρου ΕΒΕΠ & ΠΕΣΑ Βασίλη Κορκίδη στο ΑΠΕ-ΜΠΕ