του Βασίλη Κορκίδη
Σε έναν κόσμο που κυριαρχεί η ανευθυνότητα της ατομικής άποψης, η ευθύνη και η εμπιστοσύνη έχουν γίνει έννοιες πιο δύσκολες από ποτέ. Όσο οι κοινωνίες από συλλογικές γίνονται σύνολα ατομικοτήτων, από τη μία αυξάνονται οι επιλογές και οι δυνατότητες του ατόμου και από την άλλη αυξάνεται η πολυπλοκότητα. Η εμπιστοσύνη είναι μία από τις δεξιότητες, η οποία συμβάλλει στη μείωση της πολυπλοκότητας της ζωής και την επιδίωξη της τάξης. Αυτό συμβαίνει γιατί παρόλο που απαιτεί το ρίσκο μειώνει τις επιλογές και απλοποιεί τις καταστάσεις. Αυτό με τη σειρά του διευκολύνει το άτομο να αναλαμβάνει τις ευθύνες λόγων και πράξεων.
Εάν μάλιστα μιλάμε για πολιτική, οι κομματικές συνεργασίες στερούνται παντελώς εμπιστοσύνης, ενώ στις εσωκομματικές διεργασίες «διεύρυνσης» η εμπιστοσύνη είναι προσωρινή. Όταν δεν μπορεί κάποιος να εμπιστευτεί τους άλλους, ο μόνος τρόπος για να ανακουφίσει την ανασφάλεια του είναι ο έλεγχος. Όμως η εκτεταμένη και διαρκής προσπάθεια ελέγχου είναι εξαντλητική για κάθε άτομο και κάνει αδύνατη την ουσιαστική ανταλλαγή σωστών συμβουλών και ειλικρινών απόψεων. Όταν κάποιος θεωρεί ότι έχει τον έλεγχο και την ευθύνη των πάντων, αργά ή γρήγορα θα έρθει αντιμέτωπος με την απόλυτη αδυναμία και θα καταλήξει στο σύνδρομο «burnout» που κατά κανόνα επιβαρύνει τους «υπέρ-υπεύθυνους».
Είναι πράγματι εξαντλητική η διαδικασία, να θέλουμε να ελέγξουμε ανθρώπους και να επηρεάσουμε καταστάσεις που δεν είναι στον έλεγχό μας. Ίσως μάλιστα όσο προσπαθούμε να το επιτύχουμε, τόσο περισσότερο να χάνουμε τον έλεγχο και να νιώθουμε ανασφάλεια από την ανεπάρκεια των γύρω μας. Η μετάθεση της ευθύνης είναι η εύκολη λύση που όμως δεν εμπνέει καμιά εμπιστοσύνη. Η ανάληψη οποιασδήποτε ευθύνης από ένα υπεύθυνο πολιτικό αρχηγό για τους αλαζόνες «πολιτικούς επιστήμονες» του κόμματος του είναι μονόδρομος.
Οι δήθεν πολιτικοί «πάσης φύσεως», που καλώς ή κακώς προωθούνται με το σκεπτικό της διεύρυνσης και στεγάζονται ως «επισκέπτες» στα κόμματα οφείλουν να επιλέγονται υπεύθυνα, να σκέφτονται και να μιλούν με ευθύνη για να κερδίσουν την εμπιστοσύνη του κόσμου.
Ως γνωστόν η ανθρώπινη βλακεία είναι ανίκητη και «ο νοών νοείτω»!
