του Κώστα Κεφαλογιάννη*
Με αφορμή το περιστατικό της Νέας Σμύρνης αξίζει όλοι οι άνδρες να σταθούμε για λίγο μπροστά στον καθρέφτη
Ο τύπος στην Νέα Σμύρνη που πήρε στο κυνήγι την κοπέλα με το πέος ανά χείρας, είναι ένας από εμάς. Καλοβαλμένος, καλοντυμένος, καλής οικογενείας. Υπεράνω υποψίας σαν να λέμε. Μόνο που το λέμε για να παρηγορηθούμε. Ουδείς είναι υπεράνω υποψίας. Δυστυχώς η κουλτούρα του βιασμού υπάρχει μέσα σε όλους μας. Ευτυχώς, με το πέρασμα του χρόνου, την ωρίμανση και την -εν μέρει - σωστή κοινωνικοποίηση για τους περισσότερους από εμάς, καταπιέζεται, συρρικνώνεται και παραμένει κρυμμένη στις εσχατιές του υποσυνειδήτου μας. Κι αν ενίοτε βρίσκει χαραμάδες και δραπετεύει, μεταμφιεσμένη σε σεξιστικό αστείο ή σε «ναι μεν αλλά», συμβαίνει «χαριτωμένα», «αθώα», «ακίνδυνα».
Αν νομίζετε ότι σας αδικώ, ότι γενικεύω και τσουβαλιάζω τους ευαίσθητους, μαζί με τους αναίσθητους, τότε σας ζητώ συγγνώμη. Στην πραγματικότητα, δεν ήθελα να μιλήσω για εσάς. Για τον εαυτό μου ήθελα να μιλήσω.
Ήθελα να σας μιλήσω π.χ. για την ευκολία με την οποία, όταν δεν μας βλέπει κανείς, καφρίζουμε με τους φίλους μου, ακόμα και για τέτοια θέματα. Λατρεύω το μαύρο χιούμορ. Έτσι όπως το βλέπω εγώ, δεν υπάρχει κανένα θέμα ταμπού που να μην επιτρέπεται να το διακωμωδήσεις. Όλα προσφέρονται για πλάκα και λατρεύω τους ανθρώπους που έχουν την ικανότητα να κανιβαλίζουν με στιλ και χάρη την αγριότητα της ζωής. Μόνο που εδώ δεν μιλάμε για αυτό. Μιλάμε για απλή, αγνή και ανόθευτη καφρίλα με μπόλικες δόσεις τεστοστερόνης. Τα αστεία των ανδρών, στην συντριπτική τους πλειονότητα, δεν φωτίζουν με έξυπνο τρόπο την σκοτεινιά του βιασμού και της σεξουαλικής παρενόχλησης. Αντιθέτως. Την απενοχοποιούν με πολύ μεγάλη ελαφρότητα. Είναι στερεοτυπικά και σκληρά, είναι τα αστεία εκείνων που δεν έχουν βρεθεί ποτέ σε παρόμοια θέση και ξέρουν ότι κατά πάσα πιθανότητα δεν πρόκειται να βρεθούν κιόλας. Είναι τα αστεία του θύτη. Δυστυχώς, σας μιλάω εκ πείρας.
Ήθελα να σας μιλήσω και για άλλα πράγματα. Για τον τρόπο που κατηγοροποιώ ενστικτωδώς τα θύματα. Και ενώ για μια ωραία κοπέλα μου φαίνεται περίπου λογικό να κινδυνεύει ενώ για μια άλλη που δεν πληροί τα πρότυπα της καλλονής ας πούμε, αμέσως σκέφτομαι -και πάλι – μια σειρά από κακά αστεία.
Πώς κοιτάζω κάποιες φορές έντονα μια κοπέλα που μου αρέσει, μέχρι το ενοχλημένο ή και τρομαγμένο δικό της βλέμμα να μου πει ότι κάτι δεν πάει καλά. Και φυσικά η πρώτη σκέψη είναι ότι αυτή δεν πάει καλά, άντε μωρέ με το ψώνιο που νομίζει ότι θα την βιάσω κιόλας!
Ήθελα να σας μιλήσω για τα φριχτά πράγματα που σκέφτομαι κάθε φορά που διαβάζω ή βλέπω παρόμοια περιστατικά – σκέψεις για το ντύσιμο της κοπέλας, την συμπεριφορά της, τα «εντάξει μωρέ, μην υπερβάλλουμε κιόλας, δεν έκανε και τίποτα το παιδί, μην ποινικοποιήσουμε και με το φλερτ». Τέρατα με τα οποία παλεύω και ομολογώ πως δεν κερδίζω πάντα.
Ίσως να σας μιλούσα και για την βαθιά πεποίθηση με την οποία μεγάλωσα ότι είμαι ο βασιλιάς του κόσμου, όλοι μου χρωστούν, δεν τους χρωστάω και οι επιθυμίες μου θα έπρεπε να είναι διαταγή, ενώ οι επιθυμίες των άλλων απλώς μια ενοχλητική υποσημείωση. Αλλά αυτό λογικά δεν έχει σχέση, σωστά;
Η κουλτούρα του βιασμού δεν φυτρώνει από το πουθενά όταν κάποιος είναι 20 ή 30 χρονών. Ο σπόρος φυτεύεται στην παιδική ηλικία και αναπτύσσεται στο εύφορο έδαφος μιας κοινωνίας πατριαρχικής η οποία επιβραβεύει διαχρονικά και σε κάθε τομέα της ζωής τα «παραδοσιακά αρσενικά» και τις μάτσο συμπεριφορές και αντιμετωπίζει την ευαισθησία και την διαφορετικότητα ως αδυναμίες. Της ίδιας κοινωνίας που «τρομοκρατείται» και «σοκάρεται» στα τηλεπαράθυρα σε κάθε καινούργιο περιστατικό βιασμού ή σεξουαλικής επίθεσης.
Τα τελευταία χρόνια της ζωής μου έχω συνηθίσει να γυρίζω στο σπίτι μου με μια κάποια εγρήγορση και έναν κάποιο φόβο – το ενδεχόμενο να περιμένουν στο κατώφλι παιδιά χωρίς σβέρκο για να μου εξηγήσουν κάποια πράγματα σχετικά με τα άρθρα μου είναι πάντα ανοιχτό. Πρόκειται για ένα άθλιο συναίσθημα.
Οι γυναίκες περνούν έτσι ολόκληρη την ζωή τους – με αυτό το επίπεδο εγρήγορσης, αυτόν τον τρόμο. Με την υποχρέωση να καταστρώνουν σχέδιο ασφαλούς επιστροφής σε κάθε τους έξοδο. Είναι, λοιπόν, ψέμα να πω ότι τις καταλαβαίνω. Δεν γίνεται να τις καταλάβω. Κανείς άνδρας δεν μπορεί. Ζούμε σε έναν εντελώς διαφορετικό κόσμο.
Μπορούμε, ωστόσο, να προσπαθήσουμε να καταλάβουμε και να βελτιώσουμε τους εαυτούς μας. Ξεκινώντας από την παραδοχή ότι σε έναν κόσμο που κάποιος κυνηγάει μια κοπέλα με το πέος έξω από το παντελόνι, τίποτα δεν είναι τελικά ακίνδυνο. Ούτε τα κάφρικα αστεία, ούτε οι συζητήσεις τεστοστερόνης και οι συγκεκαλλυμένοι ανταγωνισμοί «ποιος την έχει μεγαλύτερη», ούτε τα χαμηλόφωνα «ναι μεν, αλλά»
Φυσικά μπορεί όλα τα παραπάνω να αφορούν μονάχα εμένα. Σε αυτήν την περίπτωση, πάω πάσο, υπόσχομαι να δουλέψω τα προβλήματά μου και χαίρομαι που στην κοινωνία μας όλα είναι όμορφα και ανθηρά. Αν όμως αφορούν, όπως υποψιάζομαι, την πλειονότητα των ανδρών, τότε δυστυχώς επιβεβαιώνεται ότι η κουλτούρα του βιασμού παραμένει βαθιά ριζωμένη μέσα μας και γύρω μας.
Εφόσον το αναγνωρίσουμε, μπορούμε τουλάχιστον να κρύψουμε καλά τις ρίζες της με τόνους χώμα και να μην την αφήσουμε να μεγαλώσει. Κάτι είναι και αυτό.
Να την ξεριζώσουν μπορούν μονάχα οι επόμενες γενιές.
Μεγαλώστε σωστά τα παιδιά σας.
*αναδημοσίευση από το sdna.gr