Του Μηνά Περάματζη
Υπάρχουν στη ζωή στιγμές τόσο καθοριστικές, τόσο δυνατές που μπορούν να αλλάξουν την πορεία αυτού που θα γινόμασταν. Μια τέτοια στιγμή ζούμε σήμερα για το πολιτικό μας σύστημα και το μέλλον της δημοκρατίας, στην οποία η πίστη του κόσμου δείχνει να έχει κλονιστεί. Απαραίτητη προϋπόθεση προκειμένου να αποκαταστήσουμε την αξιοπιστία της δημοκρατίας είναι να γυρίσουμε την πλάτη μας σε κόμματα, πλατφόρμες και ανθρώπους που αποδείχτηκαν ανεπαρκείς στην αντιμετώπιση των προκλήσεων της νέας εποχής και με τις οποίες μας φέρνουν αντιμέτωπους η παγκοσμιοποίηση, η αλματώδης τεχνολογική εξέλιξη καθώς και η κλιματική και δημογραφική αλλαγή.
Τα σημάδια που άφησε η πενταετής συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ στην προσπάθειά της να καταστρατηγήσει την ελευθερία του Τύπου και κάθε έννοια ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης είναι ακόμα εμφανή στους δημοκρατικούς θεσμούς της χώρας. Ως αξιωματική αντιπολίτευση πλέον, ο ΣΥΡΙΖΑ αναλώνεται σε μικροπολιτικά παιχνίδια σε μια ακόμα προσπάθεια αφομοίωσης του ΚΙΝΑΛ, με αποτέλεσμα να μην είναι σε θέση να ασκήσει τα αντιπολευτικά του καθήκοντα απέναντι σε μια κυβέρνηση που ξηλώνει κοινωνικά και εργασιακά κεκτημένα δεκαετιών στα κρυφά και εν μέσω πανδημίας.
Παρ’ όλα αυτά, η δημοφιλία του ΚΙΝΑΛ μεταξύ των νέων ψηφοφόρων ηλικίας 17-24 παραμένει χαμηλότερη του 3% ενώ περισσότεροι από τους μισούς ψηφόρους του είναι πάνω από 60 ετών. Πολλά μπορούν να ειπωθούν για τους λάθους χειρισμούς της εκάστοτε ηγεσίας τα τελευταία χρόνια, ωστόσο η αλήθεια είναι πως τα σοσιαλδημοκρατικά και σοσιαλιστικά κόμματα σε όλη την Ευρώπη έχουν χάσει τη δύναμή τους στην προσπάθεια να παραμείνουν επίκαιρα σε ένα κόσμο που αλλάζει.
Δυστυχώς, κανένας δε γνωρίζει πλέον τι ακριβώς αντιπροσωπεύει η σοσιαλδημοκρατία. Οι σοσιαλδημοκράτες διαμόρφωσαν την Δυτική Ευρώπη περισσότερο από κάθε άλλο πολιτικό ρεύμα εμφυσώντας ιδέες όπως το κοινωνικό κράτος, την αντίληψη πως όλοι οι πολίτες πρέπει να έχουν ίσες ευκαιρίες ή την πεποίθηση πως οι δυνατοί οφείλουν να σηκώνουν μέρος του βάρους των αδύναμων μελών μιας κοινωνίας. Κι όμως, οι άλλοτε πρωταγωνιστές των πιο φωτεινών σελίδων στην ιστορία της ανθρωπότητας δείχνουν να μην έχουν μέλλον τη στιγμή που μετά την άνοδο των λαϊκιστικών κομμάτων η πλειοψηφία των ψηφοφόρων στράφηκε στη Δεξιά, με την ίδια να υπόσχεται να αναλάβει το ρόλο του «προστάτη» του λαού από τις συνέπειες που έφεραν οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές που εδώ και χρόνια υπηρετεί στο όνομα της αυτορρύθμισης των αγορών.
Το εθνικό διακύβευμα είναι πολύ μεγάλο για να επιτρέψουμε τη μονοκομματική κυριαρχία της Νέας Δημοκρατίας στην πολιτική ζωή της χώρας. Τώρα περισσότερο από ποτέ χρειαζόμαστε τον σοσιαλιστικό ιδεαλισμό του Ανδρέα Παπανδρέου για μια πιο δίκαιη κοινωνία, χωρίς τις αυταπάτες που ο λαϊκισμός του ΣΥΡΙΖΑ προσπαθεί να καλλιεργήσει στην ελληνική κοινωνία. Χρειαζόμαστε ένα νέο αφήγημα.
Το ΠΑΣΟΚ οφείλει να ανασυνταχθεί προκειμένου να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις του 21ου αιώνα και να απευθυνθεί σε αυτούς που θα επηρεαστούν περισσότερο από τις οικονομικές, κοινωνικές, κλιματικές και γεωπολιτικές αλλαγές που φέρνουν η παγκοσμιοποίηση, ο αυτοματισμός και η μαζική μετανάστευση. Θα πρέπει να είναι ένα κόμμα ανοιχτό και πολυπολιτισμικό αλλά συγχρόνως να διακυρήττει τη διατήρηση της πολιτισμικής μας ταυτότητας. Να εκπροσωπεί τη «νέα εργατική τάξη» – τόσο το λεγόμενο
«ψηφιακό πρεκαριάτο» των 30άρηδων που εργάζονται σε συνθήκες επισφάλειας υπό ελαστικές μορφές εργασίας, χωρίς καμία κοινωνική ασφάλιση και προστασία, όσο και το παραδοσιακό «αναλογικό» εργατικό δυναμικό – που θα προκύψει από τις κοσμογονικές αλλαγές στο εργασιακό περιβαλλόν ως αποτέλεσμα της ψηφιοποίησης και της ανάπτυξης της «οικονομίας υπηρεσιών».
Η προοδευτική μας ταυτότητα θα θεμελιώνεται στις αξίες της εργασίας, της καινοτομίας, της ευρηματικότητας και της προσπάθειας, καθώς έτσι επιτυγχάνεται η ανθρώπινη πρόοδος και αυτοπραγμάτωση. Ωστόσο, αυτή η πρόοδος δεν πρέπει να είναι εις βάρος της κοινωνικής δικαιοσύνης και ισότητας. Ο στόχος μας πρέπει να είναι η βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη μέσω της μετάβασης σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα, βασισμένη σε μια ενεργειακά αποδοτική βιομηχανική πολιτική που θα είναι φιλική προς το περιβάλλον.
Σίγουρα δεν χωράει αμφιβολία πως η σοσιαλδημοκρατία ακόμα έχει σημαντικό ρόλο να παίξει σε μια Ευρώπη που βρίσκεται σε ένα αποφασιστικό σημείο καμπής. Έχουμε τόσο την ευθύνη όσο και την υποχρέωση να κάνουμε ένα βήμα μπροστά και να στρέψουμε την Ευρώπη προς μία οικοσοσιαλιστική οικονομία της αγοράς που θα μας οδηγήσει σε ένα δίκαιο για όλους μέλλον, με χαμηλές εκπομπές άνθρακα και στόχους βιώσιμης ανάπτυξης. Τώρα περισσότερο από ποτέ χρειάζονται πολιτικές που θα λαμβάνουν υπόψη το λαό και θα κοιτούν μπροστά, καθιστώντας δυνατή τη λήψη έγκαιρων και τολμηρών αποφάσεων που θα ενώνουν και δεν θα διχάζουν τον κόσμο. Μαζί, με αυτοπεποίθηση και αισιοδοξία, μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα κοινό μέλλον που θα μετατρέπει την παγκόσμια αλλαγή σε τοπική αναγέννηση.
