Να αγοράσει κανείς ή να μην αγοράσει; Ιδού η απορία

bitcoin

Του Μηνά Περάματζη*

Στις 22 Μαΐου του 2010, ένας προγραμματιστής, ονόματι Laszlo Hanyecz, αγόρασε δύο πίτσες έναντι 10.000 bitcoin σε μια συναλλαγή που σήμερα θεωρείται ίσως η χειρότερη στην ιστορία των εμπορικών συναλλαγών. Αν υποθέσουμε πως αυτές οι δύο πίτσες αποτελούνταν από 16 κομμάτια και καθένα από αυτά μπορούσες να το φας σε 15 μπουκιές (max.), τότε με τα σημερινά δεδομένα κάθε μπουκιά του στοίχισε περισσότερα από 2 εκατ. δολάρια!

Όμως ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά.
• 2008: Κάποιος (ή κάποιοι) με το όνομα Satoshi Nakamoto δημοσιεύει μια μελέτη σχετικά με ένα νέο αποκεντρωμένο σύστημα πληρωμών «που μπορεί να κάνει μεταφορές από χρήστη σε χρήστη, χωρίς την ανάγκη ενδιάμεσου». Μέχρι σήμερα κάνεις δεν ξέρει την πραγματική ταυτότητα του Satoshi.
• 2010: Το πιο ακριβό δείπνο στην ιστορία της ανθρωπότητας είναι γεγονός (βλ. παραπάνω).
• 2017: Ο CEO της JP Morgan, Jamie Dimon, χαρακτηρίζει το bitcoin απάτη (αν και στη συνέχεια υπαναχώρησε από τη δήλωση αυτή).
• 2018: Η πορεία του bitcoin εξελίσσεται σε "τρενάκι του τρόμου" καθώς μέσα σε ένα χρόνο η τιμή του εκτινάχθηκε από τα 830 δολάρια στα 19.300 δολάρια για να ξαναπέσει μέσα σε λίγους μήνες στα 3.200 δολάρια.
• 2020: η πανδημία εξαπλώνεται στον πλανήτη και όλοι αισθανόμαστε πιεσμένοι… πέρα από τους κατόχους bitcoin που βλέπουν την αξία του να αυξάνεται κατά 296% μέχρι το τέλος του χρόνου (αξίζει για λόγους σύγκρισης να πούμε ότι αντίστοιχα για το 2020 η απόδοση του Nasdaq ήταν 43%, του S&P 500 16% και του Dow Jones 7%).
• 19/02/2021: η κεφαλαιοποίηση του bitcoin σπάει το φράγμα των 1 τρισ. δολαρίων, ξεπερνώντας κατά πολύ την απόδοση άλλων πιο παραδοσιακών επενδύσεων όπως για παράδειγμα ο χρυσός και οι μετοχές.

Πού πάει λοιπόν το πράγμα;
Από την αρχή του χρόνου, η τιμή του bitcoin έχει αυξηθεί κατά 81% αλλά πραγματικά κανείς δε μπορεί να πει ποια θα είναι η συνέχεια. Σε αντίθεση για παράδειγμα με μια μετοχή, όπου η τιμή της μπορεί να είναι αποκομμένη από τα θεμελιώδη μεγέθη της εταιρείας μέχρι ενός σημείου, εδώ δεν υπάρχουν θεμελιώδη(!) για να αποφανθείς αν η τιμή βγάζει νόημα ή όχι. Η δυναμική του bitcoin φαίνεται να απορρέει από τη βασική αρχή που διέπει κάθε αγορά και λέει ότι αν όλοι οι συμμετέχοντες αποφασίσουν να αγοράσουν ένα περιουσιακό στοιχείο την ίδια χρονική στιγμή, τότε η τιμή του θα ανέβει.

Τώρα, αν είσαι μεγάλος θεσμικός επενδυτής, ένας εύκολος και γρήγορος τρόπος να βγάλεις λεφτά είναι
(1) να αγοράσεις bitcoin και στη συνέχεια
(2) να βγεις δημόσια και να πεις «μας αρέσει το bitcoin».
Τόσο απλά! Ίσως λοιπόν να μην είναι τόσο τυχαία η ξαφνική αγάπη που δείχνουν μεγάλοι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί όπως για παράδειγμα η BNY Mellon, η αρχαιότερη τράπεζα των ΗΠΑ, η Morgan Stanley και η Mastercard, παρόλο που η αρχική ιδέα του bitcoin πρακτικά αφορούσε ένα τρόπο πληρωμής που θα παρακάμπτει το παραδοσιακό χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Ωστόσο, παρά την ολοένα αυξανόμενη αποδοχή που απολαμβάνει το bitcoin από τον επιχειρηματικό κόσμο, τα βασικά ερωτήματα παραμένουν:
(1) πώς ρυθμίζεται ένα κρυπτονόμισμα,
(2) πού πραγματικά χρησιμεύει και
(3) να αγοράσω ή όχι;

*Ο Μηνάς Περάματζη είναι Οικονομολόγος MSc, Εκτιμητής Πιστωτικών Κινδύνων