Φθινοπώρου εγκώμιον!

fthinoporo

Του Μίλτου Κλαπαδάκη

Θυμάμαι από παιδί, μόλις γύριζα από τις καλοκαιρινές διακοπές μου, τους ‘μεγάλους’ να με καλωσορίζουν και να μου εύχονται ένα εκκωφαντικό και απαίσιο ‘καλό χειμώνα’… ‘καλό φθινόπωρο’ δεν είχε πει ποτέ κανείς…
Εκνευριζόμουν πολύ γιατί δεν ήθελα η γλυκιά ραθυμία του καλοκαιριού, η ανεμελιά του πάρκου και της παιδικής χαράς να λάβει τέλος τόσο γρήγορα και τόσο άδοξα… ήθελα να συνεχίσω να αλητεύω στους δρόμους, να κάνω βουτιές στη θάλασσα, να τρώω παγωτά και να πέφτω για ύπνο αργά το βράδυ, ξέπνοος και κουρασμένος, μα έτοιμος για νέα κατορθώματα την επόμενη ημέρα…
Δεν ήθελα να πάω σχολείο, δεν ήθελα να ξυπνάω κάθε πρωί τόσο νωρίς, δεν ήθελα πρόγραμμα και διαβάσματα, δεν ήθελα βαριά ρούχα πάνω μου, παρά μόνο το μαγιό μου…
Για μένα αυτό ήταν ο χειμώνας, με μόνη εξαίρεση την φωτεινή περίοδο των Χριστουγέννων, για την οποία θα μιλήσουμε μια άλλη φορά…
Ταυτόχρονα όμως υπήρχε και μια γλυκιά προσμονή για να ξαναδώ τους φίλους μου στο σχολείο, να πούμε ο καθένας τα κατορθώματά του ξανά και ξανά, πασπαλισμένα με υπερβολές, γεννήματα της παιδικής φαντασίας μας… Είχα και την ανυπομονησία να αγοράσω καινούρια σχολική τσάντα, καινούρια κασετίνα και πολύχρωμα στυλό, μπογιές ζωγραφικής που ποτέ δεν χρησιμοποίησα, αθλητικά με αερόσολα- must της παιδικής μας ηλικίας- και καινούριες φόρμες και μπάλες για μπάσκετ…
Υπήρχε μέσα μου μια σύγκρουση για το καλοκαίρι που έφευγε, για την ελευθερία που σηματοδοτεί στις παιδικές ψυχές το καλοκαίρι, αυτή που έζησα τρεις μήνες και θα την χάσω πάλι για τους επόμενους εννιά… θυμόμουν με νοσταλγία όσα έκανα τους τρεις μήνες και έπλαθα στο μυαλό μου ιστορίες για το επόμενο…
Με κυρίευε μια γλυκιά αίσθηση μελαγχολίας για το χειμώνα που ερχόταν πάλι απειλητικός, γκρίζος και σκοτεινός, με κρύο και πολλές υποχρεώσεις…
Και ταυτόχρονα ένιωθα αναγεννημένος, ξεκούραστος, φρέσκος και αναζωογονημένος για τον ‘μισητό’ χειμώνα, τον δυνάστη της παιδικής μας ηλικίας…
Κανείς δεν μου μιλούσε τότε για το φθινόπωρο…. Από τα πρώτα πράγματα που μάθαμε στο σχολείο ήταν οι τέσσερις εποχές-χειμώνας, άνοιξη, καλοκαίρι, φθινόπωρο-, για μένα όμως υπήρχαν μόνο δύο: το καλοκαίρι της ξεγνοιασιάς και της ελευθερίας και ο χειμώνας που νύχτωνε νωρίς…
Δεν καταλάβαινα γιατί να έχουμε τέσσερις εποχές αφού το χειμώνα πάμε σχολείο και το καλοκαίρι κάνουμε διακοπές, έλεγα από μέσα μου, σίγουρος για την ορθότητα του επιχειρήματός μου… Επίσης ποτέ δεν καταλάβαινα γιατί είχαμε Πρωτοχρονιά το Γενάρη και όχι το Σεπτέμβρη που ξεκινούσαν τα σχολεία και όλοι μας έλεγαν ‘καλή χρονιά’… Μερικές φορές, ακόμα και τώρα, στα 34 πια, την ίδια απορία έχω όταν μου λένε στα δικαστήρια στα μέσα Σεπτέμβρη ‘καλή (δικαστική) χρονιά’….
Η πρώτη μου έντονη ανάμνηση από το φθινόπωρο, είναι περίπου στην ηλικία των 7-8 ετών… θυμάμαι σαν τώρα, απόγευμα καθημερινής, περί τις 20 Σεπτέμβρη στο σαλόνι του πατρικού μου σπιτιού τη μάνα μου να σιδερώνει και εγώ να παίζω σε μια ζεστή σχετικά ημέρα με ελαφρό αεράκι…και ξαφνικά η δυνατή μπόρα να διαδέχεται τον σκοτεινιασμένο ουρανό και οι στάλες της βροχής να μπαίνουν μέσα στο σπίτι από τα ανοιχτά παράθυρα, τη στιγμή που ο αέρας κέρδιζε τη μάχη από τις καλοκαιρινές λεπτές κουρτίνες…
Και μετά το ουράνιο τόξο με τα χρώματά του να δεσπόζει στον ξάστερο πια και καθάριο ουρανό, τη γη νοτισμένη να μυρίζει χώμα από την αυλή μας και μια αίσθηση ηρεμίας να κυριαρχεί στην ατμόσφαιρα μετά από τη σύντομη μάχη….
Το ραδιόφωνο έπαιζε μελωδικά τραγούδια…
Εκείνη τη στιγμή ανακάλυψα τη μαγεία του φθινοπώρου…την στιγμιαία εναλλαγή του καιρού, την διαδοχή των εικόνων και συνάμα τη διαδοχή των συναισθημάτων…το καλοκαίρι που φεύγει και το χειμώνα που έρχεται, όπως φεύγει το παλιό και έρχεται το καινούριο πολλές φορές μέσα σε μια στιγμή…σε λίγα λεπτά…και αλλάζει πρόσωπα και καταστάσεις, συνήθειες και νοοτροπίες, ξεβολεύει και ανακατεύει…αναδεικνύει νέα χρώματα που τα συνοδεύει από άγνωστα αρώματα.. μέχρι να ξαναβγεί ο ήλιος και να ηρεμήσει ξανά η πλάση..
Αυτό είναι το φθινόπωρο…μελαγχολία και ανάταση μαζί, καλοκαίρι και χειμώνας, φως και σκοτάδι, ελπίδα μα και σφίξιμο στη καρδιά…νόστος για αυτό που έφυγε και συνάμα προσμονή για αυτό που θα έρθει...για αυτό που θα δώσει μάχη μα στο τέλος θα κερδίσει..πριν βγει πάλι το ουράνιο τόξο…
Το φθινόπωρο είναι ‘γένεση’, εμβρυουλκός εξελίξεων, το σταυροδρόμι που συναντιούνται η μελαγχολία με την αισιοδοξία και την αγωνία της επόμενης ημέρας.. .το μεταίχμιο, η καμπή, το σημείο που συνδέει το παρελθόν με το μέλλον, το πέρασμα, ένα μικρό ‘Πάσχα’, εντέλει είναι το παρόν μας, με ό,τι αρνητικό ή θετικό φορτίο έχει συσσωρευθεί από το χθες και με όσες ελπίδες και προσδοκίες, φόβους και ανασφάλειες κουβαλάμε για το αύριο…
Τελικά είναι η καθημερινότητά μας, η κάθε μοναδική ημέρα και στιγμή, τα λεπτά που φεύγουν και χάνονται χωρίς πολλές φορές να τους δίνουμε την αξία που τους πρέπει, θεωρώντας ότι έρχεται μετά το πιο σοβαρό, το πιο καλό, το πιο μεγάλο… Μα έχουν αυτές οι στιγμές τη δική τους προστιθέμενη αξία…
Είναι και κάτι άλλο, πολύ σπουδαίο: μια συναυλία του Μίλτου Πασχαλίδη στο Βεάκειο στον Πειραιά με τα καράβια να σε χαιρετούν από το λιμάνι στο αέναο πήγαινε-έλα τους, μια νυχτερινή εξόρμηση στο Λυκαβηττό με μπύρες στο χέρι και την Αθήνα να σου ανάβει τα φώτα της για να σε υποδεχτεί και πάλι πίσω ή μια βόλτα στην παραλία της Θεσσαλονίκης, που σε καλεί σαν μάγισσα στο ‘πρελούδιο’ του Βαρδάρη που ξεκίνησε μόλις να φυσάει….

eep logo