(…η Ελλάδα απούσα)
H απόφαση του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (IMO) να αναβάλει τις αποφάσεις του για ένα Πλαισίο «μηδενικών-ρύπων» («Net-Zero Framework») κατά την Έκτακτη Σύνοδο της Επιτροπής Προστασίας του Θαλάσσιου Περιβάλλοντος αποτελεί μια απόλυτα αρνητική εξέλιξη.
Τα περιβαλλοντικά αδιέξοδα είναι προφανή, καθώς ο μηδενισμός των ρύπων που παράγουν οι θαλάσσιες μεταφορές βρίσκεται σε αμφισβήτηση. Το κύρος του ΙΜΟ, όσο και της ‘παγκόσμιας ρύθμισης’ μιας εξ ορισμού διεθνούς βιομηχανίας όπως η ναυτιλία, δέχτηκαν σημαντικό πλήγμα.
Eνα ιδιαίτερα σημαντικό τμήμα της παγκόσμιας ναυτιλιακής και λιμενικής βιομηχανίας – όχι όλο – ήταν δεσμευμένο να συνεργαστεί με τα κράτη-μέλη του IMO για την επιτυχή εφαρμογή ενός ισορροπημένου ρυθμιστικού πακέτου, με στόχο την επίτευξη καθαρών μηδενικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου έως ή κοντά στο 2050. Ενδεικτικά, σημαντικές ‘παγκόσμιες’ ενώσεις (International Chamber of Shipping / World Shipping Council / International Association of Ports and Harbor) και ενώσεις που εκπροσωπούν την πλοιοκτησία στον Ευρωπαϊκό χώρο (European Community Shipowners Association-ECSA) και την Ασία (Asian Shipowners Association – ASA) είχαν ήδη εκδηλώσει τη υποστήριξη προς την υιοθέτηση σχετικών αποφάσεων.
➡️ Η αναβολή οφείλεται στην πίεση των, οπισθοδρομικών, δυνάμεων που είτε επιμένουν να αγνοούν τις δραματικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και της επιβάρυνσης του περιβάλλοντος από τις οικονομικές δραστηριότητες, είτε προτάσσουν εθνικές προτεραιότητες υποβαθμίζοντας τις παγκόσμιες περιβαλλοντικές και οικονομικές αναγκαιότητες.
Η σχετική ανακοίνωση του Προέδρου των ΗΠΑ που είχε προηγηθεί και απειλούσε με ‘ανυπακοή’ και ‘αντίποινα’ εκ μέρους των ΗΠΑ σε όποιες αποφάσεις του ΙΜΟ είναι ενδεικτική – και αποδείχθηκε καταλυτική, καθώς συναντήθηκε με άλλες δυνάμεις, είτε κυβερνήσεις είτε παράγοντες της αγοράς, που ‘φοβήθηκαν’ σχετικές αποφάσεις.
➡️Οι αποφάσεις στον ΙΜΟ είναι πολιτικές. Είναι επίσης και δύσκολες. Και οι σημαντικές ναυτιλιακές χώρες, όπως η Ελλάδα πρέπει να σταθούν μπροστά στις ευθύνες τους.
Δυστυχώς η χώρα μας δεν αρθρώνει λόγο και παραμένει θεατής των εξελίξεων. Ένα μέλος του Συμβουλίου του ΙΜΟ χωρίς μια καθαρή θέση για την ανάγκη υιοθέτησης ενός παγκόσμιου ρυθμιστικού πλαισίου. Αναζητά κανείς τη στάση της ελληνικής κυβέρνησης αλλά φευ..
Ακόμη χειρότερα, στην παρούσα φάση, Ελλάδα και Κύπρος ‘έσπασαν’ την ευρωπαϊκή στάση που επιθυμούσε την πρόοδο των συζητήσεων – επιλέγοντας να είναι οι Ευρωπαϊκές χώρες που απείχαν (abstention) της ψηφοφορίας. Μια στάση που παράγει εκτός των άλλων και ευρω-σκεπτικισμό, αν όχι υπονόμευση της Ευρωπαϊκής στάσης, καθώς η Ελλάδα αντιπροσωπεύει το μισό του Ευρωπαϊκού στόλου.
➡️Απομένει σε εκείνες τις πολιτικές δυνάμεις που μπορεί σήμερα να μην έχουν την ευθύνη διακυβέρνησης της χώρας μας, αλλά προτάσσουν την αναγκαιότητα για ένα οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά βιώσιμο μέλλον να ανοίξουν τον σχετικό πολιτικό και τεχνοκρατικό διάλογο και στη χώρα μας.
➡️Υπάρχει αναγκαιότητα διαμόρφωσης ενός διεθνούς ρυθμιστικού πλαισίου. Και το πλαίσιο αυτό πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα και για την Ελλάδα. Οι παγκόσμιοι κανόνες, και μόνο αυτοί, μπορούν να απανθρακοποιήσουν μια παγκόσμια βιομηχανία.
Χωρίς το σχετικό πλαίσιο, η ναυτιλία δεν θα ανταποκριθεί στις περιβαλλοντικές αναγκαιότητες. Θα υπάρξουν πρόσθετες αρνητικές οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις καθώς είναι επίσης πιθανή την εξέλιξη οι θαλάσσιες μεταφορές να βρεθούν αντιμέτωπες με ένα αυξανόμενο μωσαϊκό μονομερών κανονισμών, οι οποίοι θα αύξανουν το κόστος των μεταφορών (και κατ’ επέκταση το κόστος των αγαθών για τους πολίτες) χωρίς να συμβάλλουν ουσιαστικά στην απανθρακοποίηση.
Θα πρέπει να υπάρξει ένας διάλογος με την συμμετοχή της ναυτιλιακής κοινότητας, και όλων των ενδιαφερόμενων μερών, για το περιεχόμενο που θα πρέπει να περιλαμβάνει το σχετικό πλαίσιο. Κυρίως γιατί οι αποφάσεις δεν είναι εύκολες.
Χρειαζόμαστε ρυθμίσεις που θα προστατεύουν το περιβάλλον. Αλλά και θα περιλαμβάνουν όλα τα αναγκαία κίνητρα για τη μείωση του επενδυτικού ρίσκου σε νέα, πράσινα ναυτιλιακά καύσιμα, για να επιταχυνθεί η πλήρης απανθρακοποίηση της διεθνούς ναυτιλίας και για να διασφαλιστεί μια δίκαιη μετάβαση για το ναυτεργατικό δυναμικό.
➡️Χρειαζόμαστε μέτρα που θα καθορίζουν τη συμμετοχή και επιβάρυνση της λιμενικής βιομηχανίας – το ρόλο των φορέων διοίκησης τους, των παρόχων υπηρεσιών, των χρηστών των λιμενικών υπηρεσιών.
Με τη στήριξη της πλειοψηφίας της ναυτιλιακής βιομηχανίας, οι κυβερνήσεις είχαν μια μοναδική και ιστορική ευκαιρία να διαμορφώσουν και να θεσπίσουν στα πλαίσια του ΙΜΟ ένα ολοκληρωμένο παγκόσμιο πλαίσιο, το οποίο θα εφαρμόζεται αυστηρά σε όλο τον κόσμο, παρέχοντας ισχυρά κίνητρα για τη μετάβαση της ναυτιλίας σε μηδενικές εκπομπές, ενώ παράλληλα θα διασφαλίζει ίσους όρους ανταγωνισμού.
➡️Υπό την πίεση των ΗΠΑ, αλλά και άλλων κρατών, ή παραγόντων της αγοράς, συμπεριλαμβανομένης της αφωνίας ναυτιλιακών δυνάμεων όπως η Ελλάδα, η πρώτη ευκαιρία χάθηκε.
Υπό την πίεση χωρών που ενδιαφέρονται για μια βιώσιμη οικονομικά, κοινωνικά περιβαλλοντικά ναυτιλία είναι επιτακτικό η επόμενη ευκαιρία να συνοδευτεί από λήψη αποφάσεων.
➡️Η ναυτιλία, οι λιμένες και οι θαλάσσιοι μεταφορές είναι απαραίτητο να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην επίτευξη ενός βιώσιμου μέλλοντος. Για εμάς. Αλλά και για τις επόμενες γενιές.
