Της Δήμητρας Καλλιανιώτη
Είδαμε το Αμαντέους του Πίτερ Σάφερ σε σκηνοθεσία του Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλου στην πρώτη του παράσταση στο Δημοτικό θέατρο Πειραιά.
Η πρώτη μου επαφή με το έργο, όπως και όλων μας ,έγινε το 1984 με την ταινία του Μίλος Φόρμαν. Το σενάριο της ταινίας, το οποίο έγραψε ο Πίτερ Σάφερ, είναι βασισμένο στο ομώνυμο θεατρικό του έργο, που με τη σειρά του βασίστηκε στο θεατρικό έργο του Αλέξανδρου Πούσκιν, Μότσαρτ και Σαλιέρι.
Ο Φόρμαν τότε, με την ιδιαίτερη ματιά του, καυτηρίαζε τα πολιτικά και κοινωνικά πρότυπα της εποχής, ισορροπώντας ανάμεσα στην σαιξπηρική τραγωδία και στην πιραντελική κωμωδία.
Παράλληλα εξέφραζε την αγωνία του μέτριου απέναντι στην τελειότητα. Ο μέτριος Σαλιέρι, ο οποίος αναγνωρίζει τον ευφυή μουσικό και ξέρει ,ότι ο ίδιος είναι καταδικασμένος παραμένει ένας κοινός άνθρωπος.
«Μετριότητες όλου του κόσμου ενωθείτε» φώναξε ο Σαλιέρι (ο έξοχος Μάρει Αμπραχαμ στην ταινία).
Θα χώριζα την παράσταση σε δύο μέρη, σε αυτά που με κούρασαν και σε αυτά που μου άρεσαν ιδιαίτερα. Εξαιρετική η ιδέα να ερμηνεύονται επί σκηνής πρωτότυπες μεταγραφές των έργων του Μότσαρτ από ένα διαφορετικό κουιντέτο εγχόρδων.
Από την άλλη, επιλέχτηκαν σκηνοθετικά στοιχεία γκροτέσκο τόσο στην κίνηση, όσο και στην έκφραση, τα οποία αρκετές φορές ήταν κουραστικά και υπερβολικά θα έλεγα.
Τρεις οι βασικοί πρωταγωνιστές του έργου ο Σαλιέρι, ο Μότσαρτ και η Κονστάνς.
Ο Νίκος Ψαρράς, ως Σαλιέρι, για άλλη μια φορά μας έδειξε πόσο εξαιρετικός ηθοποιός είναι. Ιδιαίτερα στις σκηνές, που μόνος του πάνω στη σκηνή παλεύει με τους δαίμονες του, ο Σαλιέρι αποφεύγοντας τις υπερβολές στην έκφραση, παίρνει επάνω του τον ρόλο και τον ξεδιπλώνει μέχρι τέλους.
Το Γιάννη Νιάρρο τον πρωτοείδα το 2016 στο «Στέλλα κοιμήσου» και μετά το 2018 στο «Ποιος σκότωσε τι σκύλο στα μεσάνυχτα». Ρεσιτάλ ερμηνείας τότε και σίγουρα ένας πάρα πολλά υποσχόμενος ηθοποιός. Έτσι και τώρα, μας δίνει έναν Μότσαρτ γρήγορο, ευφυή, κακομαθημένο, καταδικασμένο από τη βαριά σκιά του πατέρα του. Στις σκηνές που μαθαίνει για το θάνατο του πατέρα του και παλεύει με το φάντασμά του, όπως και στη σκηνή που μιλώντας συγκρούεται ουσιαστικά με το κατεστημένο της εποχής κοινωνικά και μουσικά, είναι έξοχος.
Μια γλυκιά, αλλά και τολμηρή Κονστάνς η Μαίρη Μηνά απέδωσε με συνέπεια τη σύζυγο του Μότσαρτ.
Μια παράσταση με πολλά θετικά στοιχεία, για να επιλέξει κάποιος να δει.
