Από την Παλιά Κοκκινιά στην πλατεία Κοραή και το Πασαλιμάνι

1 agia sothra kokkinia

«Η Παλιά Κοκκινιά, η γειτονιά μου, δεν ήταν ποτέ μια ουδέτερη συνοικία», λέει στο Portnet ο Νίκος Διαμαντής. Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά μας ταξιδεύει σε μια διαδρομή με αφετηρία τη γειτονιά του και τα νεανικά του χρόνια.


Η Παλιά Κοκκινιά, με τα μικρά δρομάκια της ανάμεσα στον Άγιο Σωτήρα και τους Αγίους Αναργύρους είχε πάντοτε έντονα στοιχεία. Πρόσφυγες οι περισσότεροι κάτοικοί της, μεροκαματιάρηδες, ευθύβολοι, χαρούμενοι με αθώο τρόπο. Με σπίτια ανοιχτά, με ανοιχτές συζητήσεις. Με τους κατοίκους να νιάζεται ο ένας για τον άλλο, να γνωρίζει ο ένας τα προβλήματα του άλλου, με τους χωματόδρομούς της να αποτελούν προέκταση των αυλών και χώρο κοινωνικοποίησης. Κι αυτά όλα, όχι μόνο της δεκαετία του ’60 ή και του ’70, αλλά ακόμη και τη δεκαετία του ’80.

Δίπλα στην Αγιά Σωτήρα, εκεί που σήμερα είναι τα σχολεία, υπήρχε μια τεράστια αλάνα, όπου τα αγόρια - φυσικά όλοι Ολυμπιακοί – παίζαν μπάλα. Αλλά και στο προαύλιο των Αγίων Αναργύρων, λίγο παραπάνω, αγόρια και κορίτσια της γειτονιάς που μπαίναν στην εφηβεία, είχαν την ευκαιρία να συναντηθούν, να μιλήσουν, να φλερτάρουν, να κοινωνικοποιηθούν.

Ρίχνοντας μια ματιά στο χάρτη, αντιλαμβάνεται κανείς αυτό που πολύ παραστατικά λέει ο συνομιλητής μας. Η Παλιά Κοκκινιά είναι στο κέντρο και έχει διαδρομές που μπορεί να κάνει κανείς με τα πόδια, σχεδόν προς κάθε κατεύθυνση. Μέσα από τα Καμίνια προς το Καραϊσκάκη, το γήπεδο του Ολυμπιακού. Από τη Θηβών προς τη Νίκαια και το ιστορικό σουβλατζίδικο, το «Αιγυπτιακόν». Προς τον Κορυδαλλό ακόμα, λίγο παραπάνω, και τις πλατείες του. Από την άλλη πλευρά, προς τα Ταμπούρια και παρακάτω, προς τη Δραπετσώνα.

Αλλά η βασική διαδρομή προς τον «έξω κόσμο» ήταν προς το κέντρο του Πειραιά και το Πασαλιμάνι.
Ένας άλλος κόσμος, με μεγάλα κτίρια, που φάνταζε απόλυτα διαφορετικός για ένα παιδί που μεγάλωνε στους χωματόδρομους και τις αλάνες, δύο χιλιόμετρα πιο πέρα. Ο Νίκος Διαμαντής είχε την τύχη να πάει δημοτικό σχολείο στη Ράλλειο και γυμνάσιο στην Ιωνίδειο, στο κέντρο του Πειραιά, όπου άλλωστε, στο ΙΚΑ, εργαζόταν και ο πατέρας του. Στα δυο αυτά πρότυπα σχολεία συναντούσε παιδιά από όλες τις γειτονιές και τις κοινωνικές τάξεις του Πειραιά. Που είχαν τις δικές τους διαδρομές το καθένα. Θυμάται τον φόβο και το σφίξιμο που ένιωσε όλη η γειτονιά του με τη Χούντα, αριστεροί άνθρωποι ήταν στην πλειοψηφία τους άλλωστε.

Στην πλατεία Κοραή και στο Πασαλιμάνι, στην πλατεία Κανάρη, όταν ξέκλεβαν λίγο χρόνο, άλλοι έπαιζαν μπάλα – ήταν καλό χαφ ο ίδιος, θυμάται. Μεγαλώνοντας, βέβαια, οι βόλτες μάκραιναν και κάπως άλλαζαν και οι προσανατολισμοί. Με τον κολλητό του φίλο, τον μακαρίτη Βαγγέλη Κατσίπη, αλλά και τον Θεοδόση Νικολαΐδη (του ιστορικού ζαχαροπλαστείου «Χαραμής» στη Τερψιθέα) τιμούσαν το «American Toast» απέναντι από την Γαλλική Ακαδημία, ενώ λίγο πιο κάτω στο τεχνικό γραφείο του πατέρα του φίλου του, στην Υψηλάντου, 7 η ώρα το πρωί, πριν το σχολείο, πολλές φορές η παρέα έπαιζε πρέφα, ένα παιχνίδι που το αντιλαμβάνονταν περισσότερο ως μαθηματική άσκηση.

Δηλώνει ιδιαίτερα ευτυχής για το γεγονός ότι του δόθηκε η ευκαιρία να επιστρέψει στον Πειραιά και να ξανασυναντηθεί με φίλους εκείνης της εποχής. Αλλά και φίλους της γειτονιάς του. Άλλωστε, όπως λέει, επιστρέφει, κυριολεκτικά ή νοερά, με κάθε ευκαιρία στη γειτονιά όπου ήταν το σπίτι που μεγάλωσε. Στην Παλιά Κοκκινιά με τις μικρές βιοτεχνίες και τα συνεργεία αυτοκινήτων, στην παλιά μικρή Αγιά Σωτήρα με τις αγιογραφίες του Κόντογλου και το καμπαναριό που έχει σχεδιάσει ο Λαζαρίμος, ο αρχιτέκτονας του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά, το οποίο τώρα διευθύνει. Στη γειτονιά από όπου ξεκίνησε τη διαδρομή μιας ζωής.

eep logo