Μαζί με το κτήριο της Ιωννιδείου, δίπλα από το Δημαρχείο Πειραιά, στο οικοδομικό τετράγωνο που περιβάλλεται από τις οδούς Δραγάτση, Ηρώων Πολυτεχνείου, Σωτήρος και Καραΐσκου, υπάρχει και το κτήριο του Πειραϊκού Συνδέσμου.
Πως είναι η ΧΑΝΘ στη Θεσσαλονίκη; Καμία σχέση. Ένας πλούσιος Σύνδεσμος, που μέχρι ίσως και πριν 40 χρόνια είχε μια σημαντική παρουσία στα δρώμενα της πόλης, αποδεικνύεται εδώ και χρόνια πρωταθλητής στην εσωστρέφεια.Τα τελευταία χρόνια μάλιστα οι διοικήσεις του θα διεκδικούσαν με αξιώσεις και μια διάκριση – αν υπήρχε σχετική κατηγορία – στην εμπλοκή τους με τη δικαιοσύνη. Για ενέργειες που ζημίωσαν οικονομικά τον Σύνδεσμο.
Έχω αφήσει πίσω μου το Δημαρχείο και τη Δραγάτση, έχω στρίψει δεξιά στην Καραΐσκου, κοντοστέκομαι λίγο μπροστά στο υπόγειο του ΣΙΝΕΑΚ, που φιλοξένησε ατέλειωτες ώρες παρακολούθησης χιλιάδων ή και εκατομμυρίων μέτρων φιλμ (κι ακόμη αντιστέκεται ως μια από τις ελάχιστες οάσεις στην κινηματογραφική έρημο του Πειραιά) και φτάνω μπροστά στην είσοδο του ενδιαφέροντος αρχιτεκτονικά κτηρίου του Πειραϊκού Συνδέσμου. Ένα – δυο ταμπλό στον πεζόδρομο μπροστά στην είσοδό του διαφημίζουν τα εργαστήρια φωτογραφίας ή ζωγραφικής, τη δραματική σχολή του (που κατά καιρούς έβγαλε σπουδαίους ηθοποιούς) κι άλλες δραστηριότητες του Συνδέσμου.
Ως αντεπιστέλλον (!) μέλος του Πειραϊκού (ακατανόητο γιατί με κατέταξαν σε αυτή την κατηγορία αφού ήμουν πάντοτε κάτοικος Πειραιά, αλλά δεν έχει και τόση σημασία) λαμβάνω τακτικά την αλληλογραφία του Συνδέσμου. Ένα φυλλάδιο που ενημερώνει τα μέλη του Πειραϊκού με άκρως υπηρεσιακό ύφος, λες πρόκειται για σειρά εγκυκλίων κάποιας Διεύθυνσης του υπουργείου Εσωτερικών, για τις εκδηλώσεις του Συνδέσμου. Γιορτές, εσπερίδες, εκδρομές και γενικότερα εκδηλώσεις πάσης φύσεως. Αν ο Καρυωτάκης ζούσε στον Πειραιά του 21ου αιώνα και ήταν μέλος του Συνδέσμου, μπορεί να μην εγραφε την «Πρέβεζα», αλλά τον «Πειραϊκό»...
Η μούχλα που αναδύει αυτός ο ιστορικός Σύνδεσμος γίνεται αισθητή μπαίνοντας στην είσοδό του, περιδιαβαίνοντας τους διαδρόμους, φτάνοντας στην υπέροχη αίθουσα «Βαρώνος Κίμωνος Ράλλη». Αντιλαμβάνεται κανείς παρ’ όλα αυτά το βάρος της ιστορίας του και τις δυνατότητες παρέμβασης στα κοινά της πόλης, που ποτέ δεν εξάντλησε. Ορισμένες πολιτικές εκδηλώσεις που φιλοξενεί η κεντρική αίθουσα εκδηλώσεων του Συνδέσμου υπενθυμίζουν στον Πειραιά την ύπαρξή του. Κατά τα λοιπά ζει και λειτουργεί ερήμην της πόλης. Στον κόσμο του!
Κι όμως, οι δυνατότητες του Πειραϊκού είναι απεριόριστες. Μια σύγχρονη και εξωστρεφή αντίληψη απαιτείται από τις διοικήσεις του για να τις αξιοποιήσει. Αν ο Σύλλογος απαλλαγεί από έναν υποδόρειο φόβο που μοιάζει να τον κατέχει και τον αποκλείει από την κοινωνία του Πειραιά, τον κάνει να λειτουργεί όπως ο σκαντζόχοιρος που αισθάνεται φοβισμένος απένατι σε οποιοδήποτε εξωτερικό ερέθισμα και κλείνεται στον εαυτό του, αν ανοιχτεί σε υπαρκτές δυνάμεις και συλλογικότητες της πόλης, αν συνδεθεί με δημιουργικά και ανήσυχα κύτταρα που υπάρχουν στην κοινωνία του Πειραιά, μπορεί να μεγαλουργήσει.
Αλλά, ακόμα δυστυχώς, μοιαζει να βολεύεται σε μια πολύχρονη χειμερία νάρκη...
Αναγνώστης Κέντρος