Η απάντηση του νότου στη Γερμανία: Η ΑΟΖ Ελλάδας και Μεσογείου, η γαλάζια ανάπτυξη

1 eu med

του Δημήτρη Σκουτέρη

Οι από κάθε άποψη επιτυχημένες Σύνοδοι των Αθηνών και της Ρόδου την προηγούμενη εβδομάδα έχουν φοβίσει την ελίτ της Γερμανίας. Τα σημάδια πολλά.

Οι ανερμάτιστες δηλώσεις του τρομαγμένου πλέον Σόϊμπλε, που μίλησε για «σοσιαλιστές» του Νότου «χαρίζοντας» τους εκπροσώπους Ισπανίας και Κύπρου, που ανήκουν στο δικό του δεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, στους σοσιαλιστές. Οι «κατευθυνόμενες επιθέσεις» του φιλοκυβερνητικού γερμανικού τύπου εναντίον της Συνόδου των Αθηνών, του Ολάντ, του Τσίπρα, του Ρέντσι.

Είναι οι ίδιοι που και στο παρελθόν είχαν αναφέρει περιπαιχτικά τις χώρες του Νότου ως PIGS. Είναι αυτοί που τροφοδοτούσαν την παγκόσμια και ελληνική κοινή γνώμη με σωρεία ψεμμάτων, γερμανικής αθλιότητας μονταρισμένο και φωτογραφικό υλικό κλπ.κλπ. Είναι οι ίδιοι που «βλέπουν» ανυπέρβλητα προσκόμματα στην 2η αξιολόγηση, οι ίδιοι που ισχυρίζονται ότι το θέμα των Γερμανικών αποζημιώσεων έχει λήξει. Και δίπλα σε αυτούς ο Αντιπρόεδρος της Ν.Δ. ο κ. Γεωργιάδης που πανηγύρισε για τις δηλώσεις Σόϊμπλε. Ναι είναι αυτός ο πατριώτης, που βάλθηκε την μεγάλη κεντροδεξιά παράταξη του Κωνσταντίνου Καραμανλή, να τη μετατρέψει σε ΛΑΟΣ, από όπου ξεκίνησε τη λαμπρή πολιτική του καριέρα.
Είναι κάποια ελληνικά ιδιωτικά ΜΜΕ,που ενώ μας «τάραξαν» με το δόγμα του σοκ προπαγανδίζοντας ανοιχτά υπέρ μνημονίων και ουσιαστικά (όπως εκ του αποτελέσματος προέκυψε) υπέρ γερμανικών συμφερόντων δεν «κάλυψαν» τις Συνόδους Αθηνών και Ρόδου. Όταν στο παρελθόν μόνον για εκπομπές life style ή εγχώρια αθλητικά γεγονότα (ήσσονος σημασίας) είχαν ακόμα και εξωτερικές μεταδόσεις. Ας είναι… 

Ενόχλησε όλα αυτά τα λαμπρά παλληκάρια η στάση και του Ολάντ και του Ρέντσι. ««Επιτέλους ο Ολάντ είναι μαζί μας, ξεπέρασε την αναποφασιστικότητα. Τώρα είμαστε πολλοί, μπορούμε να κινητοποιηθούμε», δήλωσε ο Ιταλός πρωθυπουργός, Ματέο Ρέντσι, μετά την λήξη της Συνόδου της Αθήνας, γράφει η εφημερίδα «Corriere della Sera».
«Κατά την πτήση που τον μετέφερε στην Ρώμη από την Αθήνα, ο πρωθυπουργός ήταν κάτι περισσότερο από ικανοποιημένος» γράφει η «Corriere della Sera».Σύμφωνα με την εφημερίδα, ο Ρέντσι υπογράμμισε ότι επιτέλους το Παρίσι υπέγραψε μια διακήρυξη η οποία συμπίπτει με τις πολιτικές οι οποίες προωθούν η Ιταλία και οι άλλες πέντε χώρες που συναντήθηκαν στην Αθήνα.

Παράλληλα, συνομιλώντας με τους δημοσιογράφους, τόνισε: «Τώρα είμαστε πολλοί και μπορούμε να ενοχλήσουμε». Για τον λόγο αυτό, γράφει η εφημερίδα του Μιλάνου, είναι πεπεισμένος ότι «στο μέλλον, οι συσχετισμοί δυνάμεων πρόκειται να αλλάξουν».

Σε ό,τι αφορά την Γερμανία, o Ρέντσι αναφέρθηκε στα προβλήματα του Βερολίνου: «Και η Μέρκελ, σπίτι της, έχει τα δικά της προβλήματα. Έχει ένα πλεόνασμα 80 με 90 δισ. ευρώ, το οποίο δεν επενδύει, όπως προβλέπουν οι ευρωπαϊκοί κανόνες. Είναι κάτι που θα έδινε ανάσα ανακούφισης στην οικονομία μας και όχι μόνον».

Σύμφωνα δε με την FAZ, το Σαββατοκύριακο ο Ματέο Ρέντσι επανέλαβε τη θέση του. Η Ευρώπη χρειάζεται μια νέα αρχή όσον αφορά τις αξίες της, όπως είπε. Στο γερμανικό μοντέλο των κανόνων ο Ρέντσι φέρεται να αντιτείνει το όραμά του περί μιας «Ευρώπης των ιδεωδών, της κοινωνίας και της ομορφιάς». Σε αυτό το πλαίσιο ο Ρέντσι και η κυβέρνησή του θέλουν να βάλουν τώρα (…) τη Γερμανία στο εδώλιο του κατηγορουμένου. Η Γερμανία έχει εντέλει ένα εμπορικό πλεόνασμα ύψους 80 έως 90 δις ευρώ, όπως λένε. «Εάν τηρούσε τους κανόνες κατά γράμμα, θα έπρεπε να επενδύσει το πλεόνασμα αυτό και να αναθέτει έργα σε ευρωπαϊκές και ιταλικές επιχειρήσεις. Δεν μπορείς από τη μια να μην σέβεσαι τους κανόνες και από την άλλη να δημιουργείς προβλήματα σε εκείνους που ζητούν ευελιξία». (Πηγή: http://www.philenews.com/el-gr/eidiseis-kosmos/47/330692/epitelous-o-olant-einai-mazi-mas-leei-o-mateo-rentsi και http://www.philenews.com/el-gr/eidiseis-ellada/45/330978/o-rentsi-proschorei-stin-plevra-tou-tsipra).

Αυτό που η Γερμανική ελίτ και τα φερέφωνά της (ντόπια και αλλοδαπά) φοβούνται είναι το νέο μοντέλο ανάπτυξης, που μπορεί να υιοθετήσει ο Νότος της Ευρώπης. Τρέμουν στην ιδέα ότι η Γερμανοκρατούμενη Ε.Ε. μπορεί να αλλάξει προσανατολισμό. Γνωρίζουν τις προθέσεις της Υπερδύναμης (των ΗΠΑ), αλλά και ισχυρών Περιφερειακών παικτών (Κίνας-Ρωσίας-Ινδίας-Ιαπωνίας) περί της «ενότητας» της Ε.Ε., αλλά με διαφορετικό πλέον προσανατολισμό.

Με προσανατολισμό, που θα ενισχύει τη ζήτηση (άρα αύξηση του μέσου εισοδήματος), με έλεγχο του ανεξέλεγκτου και χωρίς όρια λειτουργίας χρηματοπιστωτικού τομέα (άρα υπό έλεγχο η ναυαρχίδα της Γερμανικής ελίτ Deutsche Bank και λοιπά γερμανικής προέλευσης funds/συνδεδεμένων με τα Panama Papers και όχι μόνον), με επιβολή κανόνων σε όλους και όχι μόνον στους αδύνατους, με ευρύτατη (σε πανευρωπαϊκό επίπεδο) επίλυση του ζητήματος των χρεών. Με τη δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών για ανάπτυξη.

Οι ΗΠΑ ενδιαφέρονται και για τα καίρια ζητήματα της ασφάλειας και της σταθερότητας (ενεργειακοί αγωγοί γαρ προ των πυλών). Αποφάσισαν να λειτουργούν ιδιαίτερα στην Μ.Ανατολή και στη Νοτιανατολική Μεσόγειο δια «αντιπροσώπων». Στη Μ. Ανατολή υπάρχει το Ισραήλ, που είναι και ο εκλεκτός τους.

Στη Μεσόγειο αναζητούν τους εκλεκτούς. Η Γερμανοκρατούμενη Ε.Ε. δεν μπορεί να παίξει αυτόν τον ρόλο. Δεν υπάρχει εμπιστοσύνη, δεν διαθέτει στρατό (κυρίως Ναυτικό), δεν έχει την ευελιξία των άμεσων αποφάσεων. Απαιτείται μια «συμμαχία» δυνάμεων, που θα διασφαλίζουν και την ασφάλεια και τη σταθερότητα. Η ασφάλεια και σταθερότητα, όμως, προϋποθέτουν και οικονομική ανάπτυξη (έστω και οικονομική μεγέθυνση), που υπό τις παρούσες συνθήκες στην Ε.Ε είναι ανέφικτη. Ανάγκη, λοιπόν, άμεση ενός νέου αναπτυξιακού μοντέλου, με φρέσκες ιδέες, μακριά από νεοφιλελεύθερους προσανατολισμούς, μακριά από δήθεν δημοσιονομικές πειθαρχίες, με έμφαση στην καινοτομία,στην έρευνα,στον ανθρώπινο παράγοντα, στην κοινωνία.

ΣΥΝΟΔΟΣ ΜΠΡΑΤΙΣΛΑΒΑ

Η επικείμενη σύνοδος στη Μπρατισλάβα είναι η ευκαιρία του Νότου, η ευκαιρία και της Ελλάδας.
Ο Τσίπρας σε συνεννόηση (και από κοινού όποτε απαιτηθεί) με τους ομολόγους του από το Νότο μπορεί να προαναγγείλει στην Μπρατισλάβα:
Την πρόθεση της Ελλάδας για άμεση ανακήρυξη της Ελληνικής ΑΟΖ. Αυτό πενταπλασιάζει την έκταση του χώρου άσκησης κυριαρχικών δικαιωμάτων μας. Εισφέρει στην Ε.Ε. επιπλέον χώρο αυξάνοντας δυνητικά την έκτασή της. Πολλαπλασιάζει το στρατηγικό βάθος της χώρας, αναβαθμίζοντας την παρουσία της στην περιοχή, παρέχοντας της στις δύσκολες σημερινές συνθήκες ένα στρατηγικό πλεονέκτημα. Δημιουργεί επιπλέον χώρο άσκησης παραγωγικών δραστηριοτήτων μεγάλης γκάμας και δυνητικά προσελκύει το επενδυτικό ενδιαφέρον για αυτές.

Ο καθηγητής κ. Καρυώτης μεταξύ των άλλων αναφέρει για την Ελληνική ΑΟΖ: «Για την Ελλάδα, η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) είναι η πιο κρίσιμη θαλάσσια ζώνη για τα ελληνικά συμφέροντα. Σε περίπτωση που η Ελλάδα αποφασίσει να δημιουργήσει μια ΑΟΖ στον ελληνικό θαλάσσιο χώρο θα έχει οφέλη και πλεονεκτήματα σε θέματα όπως αυτά της αλιείας, της εκμετάλλευσης των πλουτοπαραγωγικού πλούτου των βυθών που διαθέτουν πετρέλαιο και φυσικό αέριο, της ρύπανσης του περιβάλλοντος και ιδιαίτερα στα θέματα που αφορούν την Ελληνοτουρκική διένεξη. Επομένως, σύντομα, η Ελλάδα θα πρέπει να προβεί στην ίδια ενέργεια στην οποία προέβησαν οι ΗΠΑ, η Ρωσία και οι περισσότερες χώρες της ΕΕ, δηλαδή να διακηρύξει την κυριαρχία της σε ΑΟΖ, με βάση το εθιμικό δίκαιο της θάλασσας, όπως αυτό εκφράζεται στη Σύμβαση του Δίκαιου της Θάλασσας. Φυσικά, μια τέτοια ΑΟΖ δεν θα διαθέτει μόνο η ηπειρωτική χώρα, αλλά και όλα τα ελληνικά νησιά. Χρησιμοποιώντας τις αρχές της ΑΟΖ το μεγαλύτερο ποσοστό του Αιγαίου και οι φυσικοί του πόροι, όπως βλέπουμε στο παραπάνω χάρτη, θα ανήκουν στην Ελλάδα και με αυτό τον τρόπο δεν θα χρειασθεί ούτε να γίνει κάποια επέκταση των χωρικών μας υδάτων, ούτε να συζητάμε με τους Τούρκους αν τα νησιά μας έχουν υφαλοκρηπίδα ή όχι».(πηγή: http://mignatiou.com/2015/11/to-kouarteto-tis-aoz/)
1. Την πρόθεση των χωρών του Νότου να οριοθετήσουν άμεσα και από κοινού τη Μεσογειακή ΑΟΖ των Κρατών της Ε.Ε. Με τον τρόπο αυτό οι χώρες του Νότου αποκτούν στρατηγικό πλεονέκτημα έναντι του Βορρά της Ε.Ε και ιδίως έναντι των Γερμανών. Δημιουργείται ένα νέο πεδίο δραστηριότητας της Ε.Ε. (αναλυτικότερα: http://mignatiou.com/2016/08/i-aoz-i-mesogiaki-sinodos-tou-notou-tis-evropaikis-enosis-ke-i-galazia-anaptixi/). Παράλληλα αναδεικνύονται οι χώρες του Νότου σε πρωταγωνιστές σε θέματα ανάπτυξης-ασφάλειας-σταθερότητας στην Ευρώπη, στη Μεσόγειο, αλλά και στη Μέση Ανατολή.
2. Τη βούληση των χωρών του Νότου να στηρίξουν την αναπτυξιακή τους πορεία κυρίως στη γαλάζια οικονομία. Σήμερα ο θαλάσσιος τομέας απασχολεί σε όλη την Ευρώπη 5,4 εκατομμύρια εργαζόμενους. Αυτοί συμβάλλουν στην δημιουργία συνολικής ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας ύψους περίπου 500 δισεκατομμυρίων ευρώ. Μέχρι το 2020 η απασχόληση στους τομείς αυτούς θα έχει αυξηθεί σε 7 εκατομμύρια θέσεις εργασίας και η προστιθέμενη αξία περίπου σε 600 δισεκατομμύρια ευρώ. Το βάρος της ανάπτυξης πρέπει να στραφεί σε τομείς όπως η θαλάσσια ενέργεια, ο τουρισμός, η βιοτεχνολογία, η αλιεία και ιχθυοκαλλιέργεια,η εξόρυξη από τον θαλάσσιο βυθό, οι θαλάσσιες μεταφορές και οι ναυπηγικές δραστηριότητες. Είναι πρόκληση για τις χώρες του Νότου να σχεδιάσουν και υλοποιήσουν ένα κοινό restart με αιχμή τη γαλάζια ανάπτυξη. Με βάση το στοιχείο που τους ενώνει, τη θάλασσα, τη Μεσόγειο θάλασσα.

Το μοντέλο ανάπτυξης των χωρών του Νότου μπορεί και θα προκαλέσει το επενδυτικό ενδιαφέρον παγκόσμιων παικτών. Δεν είναι μόνον οι πλουτοπαραγωγικές πηγές, που ενδιαφέρουν, είναι και μια νέα οικονομία, που μπορεί να βασιστεί στη θάλασσα.
Ενδεικτικά : Από νέες μορφές τουρισμού (αλιευτικός τουρισμός, οικολογικός τουρισμός, ιστιοπλοΐα, καταδυτικός τουρισμός, υποθαλάσσιες αρχαιολογικές επισκέψεις,) μέχρι καινοτομικές λύσεις για αξιοποίηση και παραγωγή ενέργειας που προέρχεται και σχετίζεται με την θάλασσα( πχ όχι μόνον από ανεμογεννήτριες μέσα στη θάλασσα, αλλά και από τα κύματα, τις παλίρροιες, το θερμικό θαλάσσιο δυναμικό).
Απαραίτητη προϋπόθεση η ανακήρυξη της ΑΟΖ από κάθε κράτος και η από κοινού οριοθέτηση της Μεσογειακής ΑΟΖ των χωρών μελών της Ε.Ε.

*Ο Δημήτρης Σκουτέρης είναι Πολιτικός Αναλυτής

eep logo