του Πέτρου Κόκκαλη
Την ώρα που ο Νοέμβριος του 2023 καταγράφτηκε ως πιο θερμός μήνας όλων των εποχών με τη μέση αύξηση της θερμοκρασίας να φτάνει τους 1.46οC πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα της περιόδου 1850-1900 και τη συγκέντρωση του CO2 στα 420 μέρη ανά εκατομμύριο (50% αύξηση σε σχέση με τη προβιομηχανική περίοδο), η διεθνής κοινότητα στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων κρατώντας στη ζωή τη Συμφωνία του Παρισιού για την αναχαίτιση της κλιματικής κρίσης.
Στην καρδιά του πετροκαπιταλισμού, στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, παρά τη σθεναρή αντίσταση των κρατών μελών του ΟΠΕΚ αλλά και του πανίσχυρου πετρελαϊκού λόμπι, πρυτάνευσε η λογική και ο σεβασμός στα αδιαμφισβήτητα πορίσματα εδώ και δεκαετίες της επιστήμης για την γενεσιουργό αιτία της παγκόσμιας υπερθέρμανσης που δεν είναι άλλη από τα ορυκτά καύσιμα. Εδώ και τριάντα χρόνια οι κυβερνήσεις περιγράφουν στα διεθνή συμβατικά κείμενα χωρίς να κατονομάζουν την αλόγιστη χρήση των υδρογονανθράκων σε βάρος των μελλοντικών γενεών με ότι αυτό συνεπάγεται για την ανάληψη άμεσων μέτρων και πολιτικών για τον περιορισμό τους.
Η ρητή αναφορά, όμως, στο τελικό κείμενο της COP28 για τη μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα με στόχο την κλιματική ουδετερότητα έως το 2050, ο τριπλασιασμός των ΑΠΕ και ο διπλασιασμός των μέτρων ενεργειακής αποδοτικότητας μέχρι το 2030, έρχεται να οριοθετήσει το πλαίσιο στο οποίο πρέπει να κινηθούν τόσο ο λεγόμενος ανεπτυγμένος Βορράς όσο και ο Παγκόσμιος Νότος. Δηλαδή με αύξηση της κλιματικής φιλοδοξίας για όλους στο πλαίσιο πάντα των κοινών αλλά διαφοροποιημένων ευθυνών.
Η COP28 πήρε θέση όμως και για την συσχέτιση υγείας και κλιματικής αλλαγής για πρώτη φορά με ξεκάθαρο τρόπο στην ιστορία των διαπραγματεύσεων του ΟΗΕ. Η «Διακήρυξη για το Κλίμα και την Υγεία» έρχεται να αντιμετωπίσει την πρόκληση της ανάληψης δράσης προς όφελος των 189 εκατομμυρίων ανθρώπων παγκοσμίων που βρίσκονται ετησίως εκτεθειμένοι στις κλιματικές καταστροφές, σε συνάρτηση με τη μείωση του αριθμού των 9 εκατομμυρίων θανάτων από την ατμοσφαιρική ρύπανση.
Η D-Day, την οποία όλοι περιμέναμε έφτασε και εναπόκειται πλέον στις πολιτικές ηγεσίες να αποτυπώσουν στα εθνικά σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα τα μέτρα επίτευξης της κλιματικής ουδετερότητας και απεξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα μέχρι τα μέσα του αιώνα. Το μαύρο λόμπι των υδρογονανθράκων θα συνεχίζει να δίνει μάχες οπισθοφυλακής σε έναν πόλεμο που αφορά το παρόν και το μέλλον της ανθρωπότητας. Έναν πόλεμο που δεν έχει εχθρό την κλιματική αλλαγή και τη φύση, αλλά τις κοινωνικές ανισότητες, τη φτώχεια, την εκμετάλλευση και την κατασπατάληση των κοινών αγαθών του πλανήτη μας προς όφελος των λίγων και ισχυρών σε βάρος όλων μας.
Σε αυτόν τον πόλεμο θα κερδίσει η κλιματική και κοινωνική δικαιοσύνη.
