του Προέδρου του ΕΒΕΠ, Βασίλη Κορκίδη
Μετά την ολοκλήρωση της ολιγοήμερης διακοπής των εργασιών της Βουλής για το Δεκαπενταύγουστο, έρχεται ένας δεύτερος σημαντικός μετεκλογικός κοινοβουλευτικός κύκλος. Η κυβέρνηση με ένα καταιγιστικό ρυθμό έδειξε έτοιμη για μικρές και μεγάλες αλλαγές, δίνοντας το πολιτικό της στίγμα για την ανάταξη της οικονομίας.
Μέσα σε ένα μήνα, έδειξε επίσης δείγματα εκτελεστικής αποτελεσματικότητας και στοχευμένου νομοθετικού έργου, δημιουργώντας ένα κλίμα εμπιστοσύνης και προσδοκιών στην αγορά. Οι όποιες μάλιστα προσπάθειες να μειώσουν το κυβερνητικό προφίλ με τη κριτική για την εισαγωγή των εργασιακών τροπολογιών στη ψηφοφορία του διυπουργικού νομοσχεδίου, δεν είχαν απήχηση στη κοινή γνώμη.
Με το άνοιγμα της Βουλής στις 23 Αυγούστου αναμένεται το νέο “κοινοβουλευτικό ραντεβού”, με πλούσια θεματολογία και πολύ κρίσιμη για την οικονομία του τόπου. Η κυβέρνηση καλείται μάλιστα τον Σεπτέμβριο να επιβεβαιώσει τις υποσχέσεις για μειώσεις φορολογικών συντελεστών φυσικών και νομικών προσώπων, να πείσει τους δανειστές για τα πρωτογενή πλεονάσματα, να περάσει θετικά μηνύματα στις αγορές, να πραγματοποιήσει τις προσδοκίες για προσέλκυση επενδύσεων και να προχωρήσει στην απαλλαγή της αγοράς από τα capital controls.
Η ΕΚΤ φαίνεται μάλιστα έτοιμη να δώσει την έγκριση της για άρση των capital controls. Το υπουργείο Οικονομικών έστειλε τις σχετικές διατάξεις νόμου στους θεσμούς, ενώ έχει προηγηθεί και η απαραίτητη τεκμηρίωση με ανάλυση επιπτώσεων από την Τράπεζα της Ελλάδος. Η πλήρης άρση των capital controls είναι βέβαιο ότι θα εκπέμψει ένα ισχυρό σήμα στη διεθνή επενδυτική κοινότητα και θα επιταχύνει χρονικά τη διαδικασία αναβάθμισης της πιστοληπτικής ικανότητας της ελληνικής οικονομίας, διευκολύνοντας τη διαπραγμάτευση για τη μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων. Παράλληλα όμως απαιτείται η άμεση προώθηση δραστικών λύσεων για την αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων.
Το ΥΠΟΙΚ έχει ήδη αποστείλει στη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Κομισιόν ένα νέο «ελληνικό μοντέλο» παροχής κρατικών εγγυήσεων έναντι κόκκινων δανείων. Εκτιμάται ότι έως το τέλος Σεπτεμβρίου το σχέδιο αυτό θα έχει πάρει το πράσινο φως από την DGComp ώστε αμέσως μετά, υπό μορφή νομοσχεδίου να ψηφιστεί στη Βουλή, ανοίγοντας τον δρόμο για την άμεση αξιοποίησή του από τις τράπεζες. Με αυτή την εξέλιξη οι τράπεζες θα έχουν ένα ακόμη βοήθημα για την εξυγίανση των ισολογισμών τους. Οι κρατικές εγγυήσεις που θα δοθούν στις συστημικές τράπεζες θα καλύψουν μέρους των ομολόγων που θα εκδώσουν στο πλαίσιο τιτλοποιήσεων κόκκινων δανείων 20 δις ευρώ, επιταχύνοντας έτσι την αποκλιμάκωση των δεικτών καθυστέρησης.
Για την αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της ελληνικής οικονομίας, μετά το στάσιμο χρησμό της Moody’s, τα βλέμματα στρέφονται στην ετυμηγορία της Standard and Poor’s στις 25 Οκτωβρίου. Με τα σημερινά δεδομένα η επενδυτική βαθμίδα για τα ελληνικά ομόλογα απέχει τρία έως τέσσερα σκαλοπάτια από τα επαρκή standards των οίκων αξιολόγησης. Στη κυβέρνηση εκτιμάται πως η διαδικασία των αναβαθμίσεων θα επιταχυνθεί δραστικά μετά την πλήρη άρση των κεφαλαιακών ελέγχων σε συνδυασμό με το μέτωπο της μείωσης των κόκκινων δανείων και την επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων αλλά και αποκρατικοποιήσεων.
Τέλος Αυγούστου, αναμένεται από το οικονομικό επιτελείο να αποστείλει στις Βρυξέλλες τις προωθούμενες διατάξεις αναπτυξιακού χαρακτήρα, οι οποίες θα ενσωματωθούν στο επόμενο φορολογικό νομοσχέδιο της κυβέρνησης για τη μείωση των φορολογικών συντελεστών της χρήσης του 2019. Σε απόλυτη προτεραιότητα είναι η προώθηση των φορολογικών μέτρων αναπτυξιακού χαρακτήρα προκειμένου να δοθεί ώθηση στον ρυθμό ανάπτυξης, αλλά και ένα θετικό σήμα σε επενδυτές.
Αμέσως μετά το EWG της 5ης Σεπτεμβρίου, επίσης επιδιώκεται η ταχύτερη δυνατή ολοκλήρωση των 15 εκκρεμών προαπαιτουμένων της τρίτης μεταμνημονιακής αξιολόγησης που ξεκινά στις 23 Σεπτεμβρίου. Η κυβέρνηση καλείται λοιπόν να αντιμετωπίσει τον χρόνο που είναι, προς το παρόν, ο μεγαλύτερος, αν όχι μοναδικός της αντίπαλος της, ιδιαίτερα απέναντι στους θεσμούς και τις διεθνείς αγορές. Τον ίδιο αντίπαλο όμως έχει και η αγορά, τον χαμένο χρόνο μίας δεκαετίας, μνημονιακών και μεταμνημονιακών υποχρεώσεων, δημοσιονομικών περιορισμών και ασθενικής οικονομικής δραστηριότητας. Όπως λοιπόν διαμορφώνεται το επιχειρηματικό τοπίο του Σεπτεμβρίου, παρά την μέχρι σήμερα εντυπωσιακή κυβερνητική υπερδραστηριότητα, φαίνεται πως θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε αρκετές δυσκολίες και εξωτερικούς οικονομικούς κινδύνους.
Το ενδεχόμενο μιας παγκόσμιας ύφεσης τρομάζει τις αγορές, επιβραδύνει τις οικονομίες και οδηγεί τους επενδυτές σε ρυθμό “sell-off” μετοχών. Απόδειξη ο «κόκκινος Αύγουστος» των Χρηματιστηρίων διεθνώς, αλλά και του Χρηματιστηρίου Αθηνών με απώλειες 12% σε επίπεδο Γενικού Δείκτη και 25% για τις τραπεζικές μετοχές. Η επιχειρηματικότητα του τόπου θέλει να επιστρέψει το συντομότερο στη πρόοδο και επιθυμεί διακαώς από τον Σεπτέμβριο να δει επιτέλους το τέλος μιας δύσκολης εποχής και να ζήσει την αρχή μιας καλύτερης. Ας ελπίσουμε ότι οι διεθνείς συγκυρίες θα μας επιτρέψουν, παρά τις δυσκολίες, να διατηρήσουμε την αισιοδοξία μας.
