του Σπύρου Σπυρίδωνος*
Ένα από τα πλέον σημαντικά ζητήματα τα οποία ανέδειξε το 49ο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (WEF) στο Νταβός στα τέλη του περασμένου Ιανουαρίου, με θέμα "Παγκοσμιοποίηση 4.0" ήταν αυτό της μη αναστρέψιμης κλιματικής αλλαγής στον πλανήτη.
Συγκεκριμένα, στην έκθεση για τις παγκόσμιες απειλές της επόμενης δεκαετίας επισημαίνεται ότι επιτείνεται το φαινόμενο των μεγάλων αποκλίσεων της θερμοκρασίας που ήδη παρατηρούνται σε διάφορες περιοχές, καθώς και των ακραίων καιρικών φαινομένων που οδηγούν σε φυσικές καταστροφές (πυρκαγιές, πλημμύρες).
Στην Ελλάδα, όλοι θυμόμαστε τις τραγωδίες στη Μάνδρα και στο Μάτι Αττικής, που άφησαν πίσω τους περισσότερους από 100 νεκρούς και βαθιές πληγές στην κοινωνία, και υπεύθυνη σε μεγάλο βαθμό είναι τόσο η κυβέρνηση όσο και η Περιφέρεια Αττικής που δεν είχαν ετοιμάσει σχέδιο αντιμετώπισης έκτακτων καταστάσεων και δεν κατάφεραν να αποτρέψουν την καταστροφή.
Μπροστά στην νέα αυτή πραγματικότητα, που βέβαια δεν αφορά μόνο την Ελλάδα αλλά κυρίως την νότια Ευρώπη και την Πορτογαλία, η Ευρωπαϊκή Ένωση κινήθηκε γρήγορα.
Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας που έχει συσταθεί για την από κοινού αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών, δημιουργήθηκε το rescEU, ένας ειδικός μηχανισμός πρόληψης και ετοιμότητας που ανταποκρίνεται στις ανάγκες όλων των κρατών-μελών.
Συγκεκριμένα, χρηματοδοτεί την αγορά και συντήρηση εναέριων μέσων κατάσβεσης (ελικόπτερα, αεροπλάνα), εξοπλισμό άντλησης νερού, αλλά και εξειδικευμένες λύσεις έρευνας και διάσωσης για την αντιμετώπιση διασυνοριακών χημικών και βιολογικών απειλών.
Η ανταλλαγή πληροφοριών και τεχνογνωσίας μεταξύ των κρατών μελών, όσον αφορά την πολιτική προστασία, κρίνεται αναγκαία για την καλύτερη αντιμετώπιση των έκτακτων περιστατικών σε κάθε σημείο της ΕΕ, η οποία και αναλαμβάνει να δημιουργήσει ένα απόθεμα μέσων προστασίας, τα οποία και θέτει στην υπηρεσία των κρατών μελών, καλύπτοντας ενδεχόμενα κενά.
Το βήμα είναι σημαντικό και δείχνει έμπρακτα την αλληλεγγύη μεταξύ των χωρών της ΕΕ. Όπως έχει πει και ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ, «δεν είναι αποδεκτό όταν υπάρχει πυρκαγιά στην Καλιφόρνια, να λέμε ότι καίγονται οι ΗΠΑ, αλλά όταν υπάρχει πυρκαγιά στη Σουηδία να λέμε απλά ότι καίγεται η Σουηδία. Η Σουηδία, είναι μέλος της ΕΕ και μία φυσική καταστροφή στο έδαφός της είναι φυσική καταστροφή για όλη την ΕΕ».
Η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη δεν μας απαλλάσσει, ωστόσο, από τις δικές μας ευθύνες. Ο σωστός σχεδιασμός και η έγκαιρη ανταπόκριση σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, παραμένουν οι βασικές προϋποθέσεις για την αποτελεσματική αντιμετώπιση μιας πυρκαγιάς ή μιας πλημμύρας.
Είναι καιρός λοιπόν να δράσουμε με σχέδιο και υπευθυνότητα. Στη Νέα Δημοκρατία, την φιλοευρωπαϊκή δύναμη ευθύνης, που έρχεται, όπως όλα δείχνουν, με ισχυρή πλειοψηφία στην κυβέρνηση, είμαστε έτοιμοι να γυρίσουμε την πλάτη σε λογικές λεκτικής διαχείρισης και να παράξουμε απτά αποτελέσματα για τους πολίτες και τη χώρα μας.
Πολιτικές λογικές που πληγώνουν την πατρίδα μας και το μόνο που κάνουν μετά από μια φυσική καταστροφή είναι να μεταθέτουν τις ευθύνες που τους αναλογούν, για εμάς δεν είναι αποδεκτές.
*O Σπύρος Σπυρίδων, διδάκτορας Δημόσιας διοίκησης του Παντείου Πανεπιστημίου, μέλος της Εθνικής Αντιπροσωπείας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών, πρώην Περιφερειάρχης και πρώην δήμαρχος
